چالش‌های سرمایه‌گذاری در صنعت برق و گذار از آن
صنعت برق ایران در آستانه یک بحران تاریخی قرار دارد؛ بحرانی عمیق که ریشه در لایه‌های پیچیده‌ای از سوءمدیریت سیستماتیک، برنامه‌ریزی‌های نادرست و فساد ساختاریافته دارد. این بحران تصادفی نبوده، بلکه نتیجه طبیعی سال‌ها بی‌توجهی به هشدارهای مکرر کارشناسان و نهادهای نظارتی است. ارقام و آمارهای موجود پرده از واقعیتی تلخ برمی‌دارد که هر یک به تنهایی می‌تواند زنگ خطر را برای کل نظام اقتصادی کشور به صدا درآورد.
مهدی عرب‌صادق، کارشناس انرژی : صنعت برق ایران در آستانه یک بحران تاریخی قرار دارد؛ بحرانی عمیق که ریشه در لایه‌های پیچیده‌ای از سوءمدیریت سیستماتیک، برنامه‌ریزی‌های نادرست و فساد ساختاریافته دارد. این بحران تصادفی نبوده، بلکه نتیجه طبیعی سال‌ها بی‌توجهی به هشدارهای مکرر کارشناسان و نهادهای نظارتی است. ارقام و آمارهای موجود پرده از واقعیتی تلخ برمی‌دارد که هر یک به تنهایی می‌تواند زنگ خطر را برای کل نظام اقتصادی کشور به صدا درآورد. زیان انباشته صنعت برق که به ۱۸۵ هزار میلیارد تومان رسیده، معادل ۲.۱ سال بودجه کامل وزارت نیرو است و این یعنی هر سال بخش قابل توجهی از منابع مالی کشور صرف جبران کسری این صنعت می‌شود. بدهی‌های انباشته این صنعت نیز از مرز ۲۰۰ هزار میلیارد تومان گذشته که ۴۵ درصد آن مربوط به بدهی صنایع انرژی‌بر است. این صنایع که طبق قانون موظف بودند نیروگاه‌های اختصاصی احداث کنند، به تعهدات خود عمل نکرده‌اند و حالا با بدهی ۶۰ هزار میلیارد تومانی، یکی از اصلی‌ترین عوامل فشار بر شبکه برق کشور محسوب می‌شوند.
سیستم تعرفه‌گذاری فعلی که باید موتور محرکه توسعه صنعت برق باشد، تبدیل به اصلی‌ترین عامل بحران شده است. قیمت تمام‌شده تولید هر کیلووات ساعت برق که به هشت‌هزارو ۲۰۰ تومان رسیده، در مقابل متوسط قیمت فروش به مشترکان خانگی که تنها ۵۲۰ تومان است، نشان‌دهنده یک شکاف ساختاری عمیق است. این اختلاف فاحش که منجر به زیان هفت‌هزارو ۶۸۰ تومانی به ازای هر کیلووات ساعت می‌شود، سالانه ۱۲۷ هزار میلیارد تومان به صنعت برق ضرر وارد می‌کند. چنین سیستم ناکارآمدی نه‌تنها هرگونه سرمایه‌گذاری جدید را غیرممکن کرده، بلکه بسیاری از نیروگاه‌های موجود را نیز به ورشکستگی کشانده است. موج خصوصی‌سازی‌های دهه ۸۰ که با شعار افزایش بهره‌وری و جذب سرمایه‌گذاری آغاز شد، در عمل به فاجعه‌ای مدیریتی تبدیل شد. آمارها نشان می‌دهد ۶۸ درصد نیروگاه‌های واگذارشده به بخش خصوصی امروز با کمتر از ۵۰ درصد ظرفیت اسمی خود کار می‌کنند. نکته تأسف‌بار اینجاست که همین نیروگاه‌های کم‌بازده سالانه ۱۴ هزار میلیارد تومان بابت «هزینه آمادگی» دریافت می‌کنند، بدون آنکه تولید قابل توجهی داشته باشند. از سوی دیگر،
اخبار مرتبط
شبکه شرق