اقتصاد رفتاری؛ پلی از منطق سیاست‌گذاری عمومی تا واقعیت رفتار انسان

همواره این سؤال مطرح است که چرا با وجود کارشناسان خبره و صاحب‌نظران برجسته در حوزه سیاست‌گذاری عمومی، اکثر برنامه‌های تحول‌گرایانه یا بهبوددهنده وضعیت عمومی جامعه، برخلاف واقعیت‌های اجتماعی کشور عمل کرده و با شکست مواجه می‌شوند.

محمدمهدی اشرفیان‌رهقی. مدرس دانشگاه و پژوهشگر: همواره این سؤال مطرح است که چرا با وجود کارشناسان خبره و صاحب‌نظران برجسته در حوزه سیاست‌گذاری عمومی، اکثر برنامه‌های تحول‌گرایانه یا بهبوددهنده وضعیت عمومی جامعه، برخلاف واقعیت‌های اجتماعی کشور عمل کرده و با شکست مواجه می‌شوند.

براساس مدل تصمیم‌گیری عقلانی و فرض «عقلانیت حداکثری Bounded Rationality» که ریشه در مبانی نظری «اقتصاد نئوکلاسیک» دارد، انتظار می‌رود آحاد جامعه افرادی کاملا منطقی  Homo economicus باشند که براساس مدل‌های خطی برنامه‌ریزی‌شده و مبانی شکل‌دهنده الگوهای توسعه، با تحلیل کامل اطلاعات و لحاظ منافع شخصی، بهینه‌ترین تصمیم را اتخاذ ‌کنند. ازاین‌رو برنامه‌ریزان با این پیش‌فرض، مدل‌های مدنظر خود را تدوین می‌کنند و به مرحله اجرا درمی‌آورند.