نگاهی به صنعت هوانوردی برزیل/ وقتی دیار نیمار و رونالدینیو هواپیما تولید می‌کند!
به گزارش خبرنگار دانش و فناوری گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، وقتی نام برزیل به میان می‌آید، ذهن‌ها بی‌درنگ به سمت فوتبال، قهوه‌های معطر، جنگل‌های آمازون و جشن های ریودوژانیرو پرواز می‌کند.
این سرزمین، مهد اسطوره‌هایی چون پله، رونالدینیو و نیمار است؛ نمادی از هنر، شور و استعداد ناب. اما در سایه این تصویر فرهنگی ورزشی قدرتمند، یک غول صنعتی و فناورانه قد علم کرده که آسمان‌های جهان را به تسخیر خود درآورده است و رقیب سرسختی برای شرکت های بزرگی مانند بویینگ و ایرباس است.
این غول، صنعت هوانوردی برزیل است؛ داستانی شگفت‌انگیز از جاه‌طلبی ملی، نوآوری بی‌وقفه و تبدیل شدن به قطب اصلی هواپیماسازی بریکس.
در ادامه به این مسله پردازیم که چگونه کشوری با اقتصاد نوظهور، توانست در یکی از پیچیده‌ترین صنایع جهان، نام خود را در کنار بزرگانی چون آمریکا و اروپا ثبت کند.
فصل اول، ریشه‌های پرواز؛ از رویای یک مرد تا صنعتی سازی هواپیماسازی
هر داستان بزرگی یک نقطه آغازین الهام‌بخش دارد و برای هوانوردی برزیل، آن نقطه کسی نیست جز آلبرتو سانتوس دومونت. این مخترع پیشگام در سال ۱۹۰۶ در پاریس، با هواپیمای افسانه‌ای خود "14-bis"، یکی از اولین پروازهای رسمی و ثبت‌شده یک هواپیمای سنگین‌تر از هوا را به نام خود و برزیل ثبت کرد. این پرواز تاریخی، بذری بود که در خاک برزیل کاشته شد و دهه‌ها بعد، درختی تنومند از آن رویید. میراث سانتوس دومونت،روحیه صنعتی سازی را با خود به همراه داشت: "ما می‌توانیم پرواز کنیم و می‌توانیم ابزار پرواز را خودمان بسازیم."
دولتمردان و فرماندهان نظامی برزیل به درستی دریافتند که برای کشوری با وسعت قاره‌ای، تسلط بر آسمان و داشتن یک شبکه حمل‌ونقل هوایی کارآمد، نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای توسعه و امنیت ملی است. تأسیس نیروی هوایی برزیل (FAB) در سال ۱۹۴۱، گامی کلیدی در این مسیر بود. این نیرو نه تنها مسئولیت دفاع از حریم هوایی کشور را بر عهده گرفت، بلکه به بستری برای پرورش متخصصان، مهندسان و خلبانان تبدیل شد و مهم‌تر از همه، به عنوان اولین و مهم‌ترین مشتری یک صنعت هواپیماسازی بومی آینده، ایفای نقش کرد.
فصل دوم: تولد یک غول؛ امبرائر (Embraer)
نقطه عطف بی‌بدیل در تاریخ صنعت هوانوردی برزیل، سال ۱۹۶۹ است. در این سال، دولت برزیل با یک تصمیم تاریخی، شرکت هوافضای برزیل یا امبرائر را بنیان نهاد. امبرائر در ابتدا یک شرکت دولتی بود که با هدفی مشخص ایجاد شد: طراحی و تولید هواپیماهایی که دقیقاً متناسب با نیازهای جغرافیایی و نظامی برزیل باشند و کشور را از وابستگی به خارج بی‌نیاز کنند.
اولین محصولات امبرائر مانند هواپیمای ترابری سبک Bandeirante، موفقیت‌های بزرگی در داخل کشور کسب کردند و ثابت نمودند که توانایی طراحی و تولید هواپیماهای قابل اعتماد را دارند.
اما نقطه اوج جاه‌طلبی این شرکت، خصوصی‌سازی آن در سال ۱۹۹۴ بود. این تحول استراتژیک، امبرائر را از یک شرکت دولتیِ متمرکز بر بازار داخلی، به یک بازیگر تهاجمی، چابک و نوآور در عرصه جهانی تبدیل کرد. مدیران جدید با یک استراتژی هوشمندانه، بازاری را هدف گرفتند که دو غول بزرگ، بوئینگ و ایرباس، توجه کمتری به آن داشتند: بازار جت‌های منطقه‌ای.
این تصمیم، یک جهش استراتژیک بود. امبرائر با تمرکز بر هواپیماهای زیر ۱۲۰ صندلی، محصولاتی را به جهان عرضه کرد که از نظر بهره‌وری، هزینه‌های عملیاتی و راحتی مسافر، بی‌رقیب بودند. این شرکت برزیلی به سرعت به انتخاب اول خطوط هوایی منطقه‌ای در سراسر جهان، به ویژه در بازار بسیار رقابتی ایالات متحده، تبدیل شد و جایگاه خود را به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ هواپیماهای تجاری جهان تثبیت کرد.
فصل سوم، زرادخانه آسمان؛ نگاهی به محصولات هواپیماسازی برزیلی ها
موفقیت امبرائر اتفاقی نیست؛ این موفقیت بر پایه محصولات مهندسی‌شده، نوآورانه و مشتری‌محور بنا شده است. سبد محصولات این شرکت، گواهی بر توانایی‌های فنی و درک عمیق آن از نیازهای بازار است.
۱. هوانوردی تجاری، فرمانروای آسمان‌های منطقه‌ای
خانواده ERJ:
این خانواده که شامل مدل‌های ERJ 135, 140, 145 بود، انقلابی در حمل‌ونقل هوایی منطقه‌ای ایجاد کرد و به بسیاری از ایرلاین‌ها اجازه داد ناوگان توربوپراپ خود را با جت‌های سریع و مدرن جایگزین کنند.
خانواده E-Jets:
این خانواده یک موفقیت جهانی خیره‌کننده است. مدل‌های E170, E175, E190, E195 با ارائه یک تجربه پروازی استاندارد (به لطف پیکربندی ۲-۲ و نبود صندلی میانی) و بهره‌وری فوق‌العاده، استانداردهای جدیدی را تعریف کردند. این هواپیماها ستون فقرات ناوگان بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی معتبر جهان هستند.
خانواده E-Jets E2:
این نسل جدید که "شکارچی سود" لقب گرفته، یک شاهکار مهندسی است. مدل‌های E175-E2, E190-E2, E195-E2 با موتورهای نسل جدید، بال‌های بازطراحی‌شده و سیستم‌های پیشرفته، کمترین مصرف سوخت و آلایندگی را در کلاس خود دارند و آینده هوانوردی پایدار را نمایندگی می‌کنند.
۲. هوانوردی عملیاتی، تجمل و کارایی برزیلی
امبرائر در بازار جت‌های شخصی نیز با قدرت ظاهر شده و محصولاتی را ارائه می‌دهد که بین هوانوردی لوکس و تجملاتی جای پای خود را سفت کرده است.
خانواده Phenom:
جت‌های سبک Phenom 100EV و Phenom 300E، به ویژه مدل ۳۰۰، برای بیش از یک دهه پرفروش‌ترین جت سبک جهان بوده‌اند که این خود گواهی بر برتری طراحی و مهندسی برزیلی است.
خانواده Praetor:
جت‌های متوسط و سوپر متوسط Praetor 500 و Praetor 600 با ارائه برد پروازی بین‌قاره‌ای و فناوری‌های منحصربه‌فرد، مستقیماً با رقبای نامدار خود از شرکت‌هایی چون سسنا و گلف‌استریم رقابت می‌کنند و اغلب پیروز میدان هستند.
۳. دفاع و امنیت، نگاهی به محصولات نظامی امبرائر
توانایی‌های امبرائر در بخش نظامی نیز کمتر از بخش تجاری نیست. این شرکت محصولاتی را تولید می‌کند که در میدان‌های نبرد واقعی، کارایی و مقاومت خود را به اثبات رسانده‌اند.
A-29 Tucano:
این هواپیمای تهاجمی سبک و آموزشی، یک ستاره جهانی است. توکانو و سوپر توکانو به دلیل سرسختی، دقت و هزینه‌های عملیاتی پایین، توسط ده‌ها نیروی هوایی در جهان برای ماموریت‌های امنیتی و پشتیبانی نزدیک هوایی به کار گرفته می‌شود.
C-390 Millennium:
این هواپیمای ترابری نظامی و سوخت‌رسان، آینده حمل‌ونقل هوایی نظامی است. C-390 با سرعت جت، ظرفیت حمل بار بالا و قابلیت انجام ماموریت‌های متنوع، رقیبی قدرتمند و مدرن برای هواپیماهای قدیمی‌تر مانند C-130 هرکولس است و در حال جلب توجه ارتش‌های بزرگ جهان است.
بازار گسترده ای برای این هواپیما پیش بینی شده است.
۴. هوانوردی کشاورزی، سم پاش سازی به سبک برزیلی
در میان جت‌های پر زرق و برق، امبرائر یک قهرمان گمنام نیز دارد: هواپیمای کشاورزی Ipanema. این هواپیمای کوچک و مقاوم، که اولین هواپیمای جهان با گواهینامه پرواز با سوخت زیستی اتانول است، نقشی حیاتی در صنعت کشاورزی قدرتمند برزیل ایفا می‌کند ,صادرات هم داشته است.
فصل چهارم، راز موفقیت برزیلی ها در توسعه صنعت هوانوردی
داستان موفقیت هوانوردی برزیل، تنها داستان امبرائر نیست. این موفقیت حاصل یک اکوسیستم کامل و هماهنگ است:
بازار داخلی پویا: وجود یک بازار داخلی عظیم با خطوط هوایی بزرگی چون LATAM, Gol و Azul، یک پایگاه مستحکم برای صنعت هواپیماسازی فراهم می‌کند.
مراکز تحقیق و توسعه: نهادهای پیشرفته‌ای مانند دپارتمان علوم و فناوری هوافضا (DCTA) و موسسه ملی تحقیقات فضایی (INPE)، مغز متفکر و موتور نوآوری این صنعت هستند و نسل آینده فناوران هوافضا را تربیت می‌کنند.
نهادهای نظارتی استاندارد: آژانس ملی هوانوردی غیرنظامی (ANAC) با پیاده‌سازی استانداردهای جهانی، ایمنی و اعتبار صنعت هوانوردی برزیل را در سطح بین‌المللی تضمین می‌کند.
صنعت هوانوردی برزیل بسیار فراتر از تولید چند هواپیماست؛ این صنعت، تجسم یک رؤیای ملی است که با اراده، هوش و سخت‌کوشی به واقعیت پیوسته است. این داستان به جهان نشان می‌دهد که رسیدن به یک زیرساخت هایتک، فراتر از ابرقدرت های سنتی است و فناوری هیچ مرزی را نمی‌شناسد. همان‌طور که جادوی فوتبال برزیلی در زمین‌های سبز جهان تحسین همگان را برمی‌انگیزد، جادوی مهندسی برزیلی نیز در آسمان‌ها، با هر پرواز یک هواپیمای امبرائر، به نمایش درمی‌آید. امروزه امبرائر یکی از بزرگ ترین هواپیماسازان نظامی و تجاری جهان به شمار میرود و الگوی موفقی برای کشور های تازه وارد به صنعت هواپیما سازی است.
اخبار مرتبط
خبرگزاری دانشجو