شگفتانه نظامی چین برای آمریکا/ پکن از ابرسلاح لیزری LY-1 رونمایی کرد+عکس
به گزارش خبرنگار امنیت دفاعی خبرگزاری دانشجو ؛ در جریان رژه باشکوه هشتادمین سالگرد روز پیروزی در پکن، در میان صفوف منظم تانکها و موشکهای بالستیک، جهان شاهد رونمایی از یک فناوری بود که میتواند قواعد نبردهای آینده را بازنویسی کند: سامانه تسلیحات لیزری پرقدرت LY-1.
این رونمایی، که به دقت توسط رسانههای دولتی چین پوشش داده شد، چیزی فراتر از یک نمایش نظامی صرف بود؛ این یک بیانیه استراتژیک و یک شگفتانه فناورانه برای رقبای جهانی، به ویژه ایالات متحده، بود که نشان میدهد پکن با جدیت وارد عصر لیزر در جنگافزارها شده است.
سامانه LY-1 یک سلاح انرژی هدایتشده (Directed Energy Weapon - DEW) است که برای نابودی اهداف با سرعت نور طراحی شده و تهدیدات مدرن مانند پهپادها، موشکهای کروز و حتی هواپیماها را هدف قرار میدهد. این سلاح که هم در یک نسخه زمینپایه بر روی یک خودروی هشت چرخ HZ141 و هم به عنوان یک سیستم دفاعی کشتیپایه به نمایش درآمد، اوج سرمایهگذاری سنگین چین در فناوریهای دفاعی نسل آینده را به تصویر میکشد.
تحلیل فنی سامانه LY-1
اگرچه مقامات چینی از ارائه مشخصات فنی دقیق مانند قدرت خروجی لیزر (بر حسب کیلووات یا مگاوات) خودداری کردهاند، تحلیل ظاهر و پیکربندی LY-1 اطلاعات قابل توجهی را آشکار میسازد:
1. طراحی و ساختار: این سامانه از یک برجک گردان تشکیل شده که بر روی آن یک دیافراگم (Aperture) دایرهای بسیار بزرگ برای هدایت پرتو لیزر اصلی قرار دارد. در کنار آن، چندین دیافراگم کوچکتر نیز دیده میشود که به احتمال زیاد میزبان سنسورهای الکترواپتیکال و فروسرخ برای کشف، ردیابی و قفل بر روی هدف هستند. این مجموعه سنسورها به سیستم اجازه میدهد تا با دقت بالا هدف را دنبال کرده و پرتو لیزر را با خطای نزدیک به صفر بر روی آن متمرکز کند.
2. کاربرد دوگانه (دریایی و زمینی): نمایش LY-1 بر روی یک شاسی متحرک زمینی نشاندهنده تطبیقپذیری بالای آن است. این نسخه میتواند برای دفاع نقطهای از تأسیسات حیاتی، پایگاههای هوایی و مراکز فرماندهی در برابر حملات پهپادی و موشکی به کار گرفته شود. با این حال، کارشناسان متفقالقول هستند که کاربرد اصلی LY-1 در حوزه دریایی خواهد بود. نصب این سامانه بر روی ناوشکنها و ناوهای جنگی نیروی دریایی ارتش آزادیبخش خلق (PLAN)، یک لایه دفاعی کاملاً جدید و مهلک در برابر تهدید اصلی ناوگانهای مدرن، یعنی موشکهای ضدکشتی، ایجاد میکند.
3. مکانیزم تخریب: تسلیحات لیزری مانند LY-1 به دو روش اصلی عمل میکنند:
اثر کورکنندگی (Dazzler): در حالت کمتوان، لیزر میتواند با تابش به سنسورهای اپتیکی موشکهای مهاجم یا پهپادها، آنها را کور کرده و از مسیر خود منحرف سازد.
اثر تخریب فیزیکی: در حالت پرقدرت، تمرکز انرژی لیزر بر روی یک نقطه از بدنه هدف (مانند باله هدایت موشک، بدنه پهپاد یا مخزن سوخت) باعث گرم شدن شدید، ذوب شدن و در نهایت تخریب ساختاری آن میشود. اندازه بزرگ دیافراگم LY-1 نشان میدهد که این سیستم برای تولید قدرت کافی جهت تخریب فیزیکی طراحی شده است.
مزایای استراتژیک، چرا LY-1 "تغییردهنده بازی" است؟
رونمایی از LY-1 صرفاً یک پیشرفت فنی نیست، بلکه یک جهش استراتژیک با مزایای متعدد است:
سرعت نور: بزرگترین مزیت سلاح لیزری، درگیری با هدف در سرعت نور است. این به معنای حذف زمان پرواز موشکهای پدافندی و قابلیت واکنش آنی به تهدیدات بسیار سریع و مانورپذیر مانند موشکهای هایپرسونیک است. به قول کارشناسان چینی، در این سیستم "نشانهگیری مساوی با قفل و شلیک مساوی با اصابت است."
مهمات تقریباً نامحدود و هزینه پایین: برخلاف موشکهای پدافندی که هر شلیک آن صدها هزار تا میلیونها دلار هزینه دارد و تعداد آنها در کشتی محدود است، یک سلاح لیزری تا زمانی که منبع انرژی (برق کشتی) فعال باشد، میتواند به طور مداوم شلیک کند. هزینه هر شلیک تنها به بهای تولید برق مورد نیاز محدود میشود که عملاً ناچیز است. این ویژگی برای مقابله با حملات اشباع (Saturation Attacks) که در آن دشمن تعداد زیادی پهپاد یا موشک ارزانقیمت را روانه هدف میکند، حیاتی است.
دقت بسیار بالا: پرتو لیزر به صورت خط مستقیم حرکت میکند و میتواند با دقتی میلیمتری به نقاط حساس هدف اصابت کند. این امر ضمن افزایش احتمال انهدام، آسیبهای جانبی را به حداقل میرساند.
چالشها و مقایسه جهانی
تست نمونه لیزر مشابه روی ناو آمریکایی
چین در این عرصه تنها نیست. ایالات متحده سالهاست بر روی سیستمهایی مانند HELIOS (ساخت لاکهید مارتین) که بر روی ناوشکنهای کلاس Arleigh Burke نصب شده، کار میکند. اسرائیل با سامانه Iron Beam و کشورهای اروپایی نیز در حال توسعه نمونههای اولیه خود هستند. با این حال، چالشهای مشترکی برای همه این فناوریها وجود دارد:
نیاز به انرژی و خنککنندگی: لیزرهای پرقدرت به مقادیر عظیمی برق نیاز دارند و گرمای زیادی تولید میکنند. تأمین این انرژی و مدیریت حرارت، به خصوص در پلتفرمهای فشرده، یک چالش مهندسی بزرگ است.
شرایط جوی: کارایی لیزر در شرایط نامساعد جوی مانند باران، مه، گرد و غبار یا دود به شدت کاهش مییابد، زیرا این ذرات باعث تضعیف و پراکندگی پرتو میشوند.
استحکام و قابلیت اطمینان: ساخت سیستمی با اپتیکهای بسیار حساس که بتواند در شرایط خشن دریا (لرزش، ضربه و شوری آب) به طور مداوم و قابل اطمینان عمل کند، بسیار دشوار است.
با این حال، رونمایی عمومی از LY-1 در یک قالب عملیاتی نشان میدهد که مهندسان چینی به سطح بالایی از بلوغ در حل این مشکلات دست یافتهاند.
پیامی روشن در اقیانوس آرام
رونمایی از ابرسلاح لیزری LY-1 یک پیام روشن و غیرقابل انکار برای ایالات متحده و متحدانش در منطقه هند-آرام دارد: چین نه تنها در حال پر کردن شکافهای فناورانه است، بلکه در برخی حوزههای کلیدی در حال پیشتازی است. این سلاح پتانسیل آن را دارد که برتری هوایی و دریایی آمریکا را که تا حد زیادی متکی بر قدرت موشکهای کروز و هواپیماهای پیشرفته است، به چالش بکشد. با ورود LY-1 به عرصه عملیاتی، هر کشتی یا پایگاه مجهز به آن به یک دژ دفاعی بسیار مستحکم تبدیل میشود که میتواند لایههای بیرونی پدافند سنتی را با یک سپر انرژی غیرقابل نفوذ تکمیل کند. عصر نبردهای لیزری آغاز شده و چین با LY-1 نشان داد که یکی از بازیگران اصلی این عرصه جدید خواهد بود.