بازی دولبه آژانس؛ فنی یا سیاسی؟
در آستانه نشست فصلی جدید شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که از ۱۷ تا ۲۱ شهریور در وین برگزار میشود، بار دیگر تحولات سیاسی و فنی درباره پرونده هستهای ایران به اوج رسیده است.
در آستانه نشست فصلی جدید شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی که از ۱۷ تا ۲۱ شهریور در وین برگزار میشود، بار دیگر تحولات سیاسی و فنی درباره پرونده هستهای ایران به اوج رسیده است. مرور رویدادهای هفتههای اخیر نشان میدهد که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، همانند خردادماه گذشته که با ارائه گزارشهای بحثبرانگیز و لابیهای گسترده با اروپا و آمریکا زمینهساز صدور قطعنامههای ضد ایرانی شد، این بار نیز با سناریویی مشابه در تلاش است تا همزمان با انتشار دو گزارش تازه درباره فعالیتهای هستهای ایران و با برجستهسازی ادعاهای نگرانکننده، زمینه سیاسی لازم برای اعمال فشار حداکثری علیه تهران را فراهم کند. دیدارهای متعدد گروسی با کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، سفر مقامات آژانس به آمریکا و رایزنیهای هماهنگ با دیپلماتهای اروپایی نشان میدهد که مجددا مدیرکل آژانس فراتر از یک نهاد فنی، در قامت بازیگری سیاسی ظاهر شده است که هدف اصلیاش آمادهسازی افکار عمومی و اعضای شورای حکام برای اقداماتی تنبیهی علیه ایران است.
همزمان، ضربالاجلهای اعلامی گروسی برای بازگشت تهران به همکاریهای فنی با آژانس، انتشار هدفمند گزارشهای محرمانه در رسانههای غربی و حتی طرح ادعاهایی درباره احتمال نظامیشدن برنامه هستهای ایران، همگی این گمانه را تقویت میکند که نشست پیشرو میتواند به صحنه تقابل دیپلماتیک جدیدی میان ایران و غرب تبدیل شود. دراینمیان ایران که حملات آمریکا و اسرائیل به تأسیسات هستهایاش را نقض آشکار حقوق بینالملل و اقدامی با هدف اخلال در همکاریهای فنی با آژانس میداند، بارها تأکید کرده است که فعالیتهای هستهایاش صرفا ماهیت صلحآمیز دارد و هرگونه توافق جدید باید با تضمینهای امنیتی و لغو تحریمها همراه باشد. با این حال، به نظر میرسد گروسی با طرح مهلتهای زمانی و فضاسازی رسانهای، تلاش دارد تا فضای نشست را به سمتی سوق دهد که صدور قطعنامههای جدید علیه ایران یا حتی فعالشدن مکانیسم ماشه، بهعنوان گزینههای محتمل روی میز باقی بمانند.