در چهارراه تحریم و مذاکره
در آستانه نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی و همزمان با احتمال بازگشت شش قطعنامه لغوشده شورای امنیت، تحرکات دیپلماتیک میان تهران و طرفهای غربی وارد مرحله تازهای شده است. دیدار پنجشنبه گذشته عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، با کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در دوحه، در حالی انجام شد که تهران برای چندمین بار بهصراحت از آمادگی مشروط خود برای گفتوگو با واشنگتن سخن میگوید؛ گفتوگویی که میتواند سرنوشتساز باشد و بر آینده روابط تهران با اروپا، فشارهای سیاسی آژانس و حتی بحران امنیتی خاورمیانه اثرگذار شود.
مهدی بازرگان: در آستانه نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی و همزمان با احتمال بازگشت شش قطعنامه لغوشده شورای امنیت، تحرکات دیپلماتیک میان تهران و طرفهای غربی وارد مرحله تازهای شده است. دیدار پنجشنبه گذشته عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، با کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در دوحه، در حالی انجام شد که تهران برای چندمین بار بهصراحت از آمادگی مشروط خود برای گفتوگو با واشنگتن سخن میگوید؛ گفتوگویی که میتواند سرنوشتساز باشد و بر آینده روابط تهران با اروپا، فشارهای سیاسی آژانس و حتی بحران امنیتی خاورمیانه اثرگذار شود.
به نظر میرسد ایران درحالیکه از تداوم حملات اسرائیل به خاک خود و نقش ایالات متحده در این تنشها خشمگین و در عین حال بیاعتماد است، برای جلوگیری از بازگشت تحریمهای بینالمللی و درعینحال کاهش فشارهای فزاینده آژانس، بار دیگر پنجرهای برای مذاکرات عادلانه باز کرده است. علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، این موضع را با صراحت بیان کرده و از «مذاکره عاقلانه» با آمریکا سخن گفته است؛ مشروط بر آنکه طرف مقابل تضمین دهد در میانه مذاکرات، اقدامی خصمانه علیه ایران انجام نخواهد داد. اروپا اما در این میان به دنبال اطمینان از همکاری کامل تهران با آژانس و تعیینتکلیف اورانیوم ۶۰درصدی است. کالاس در دیدار با عراقچی تصریح کرده که تعهدات ایران تحت معاهده NPT همچنان برقرار است، ولی درعینحال نگرانیهایی درباره فعالیتهای هستهای ایران وجود دارد که فقط از مسیر گفتوگو برطرف خواهد شد. سه کشور اروپایی امیدوارند با تهدید به بازگشت تحریمها، تهران را وادار به عقبنشینی از شروط خود و نشستن پشت میز مذاکره کنند، اما تجربه برجام و خروج یکجانبه آمریکا از توافق، بیاعتمادی عمیقی را در تهران نسبت به نیت واقعی غرب به وجود آورده که با جنگ ۱۲روزه به اوج خود رسیده است. بااینحال، حملات اخیر اسرائیل و ایالات متحده به تأسیسات هستهای و سایه سنگین جنگ احتمالی دوباره، بهگونهای پارادوکسیکال، هم فشارها را افزایش داده و هم ضرورت یک توافق تازه را پررنگتر کرده است.