حکایت تلخ گورستان‌های بی‌نشان تهران
تهران پر از گورستان‌هایی بوده که امروز نشانی از آنها نیست. اما این قبرستان‌های بی‌گور هنوز زائرانی دارد که دلخوش هستند زیر آسفالت و خاک نشانی از عزیزان‌شان هست. خاطرم هست چند سال پیش در یکی از فرعی‌های خیابان نیاوران شهرداری قصد کرد که بازار میوه‌ای بسازد، درختان بوستانی محلی را از جا درآورد و آماده حفاری بود که اهالی صدای اعتراض‌شان بلند شد. آن زمین، گورستان قدیمی محله بود و بازماندگان در برابر حفاری عمیق شوریدند.
تهران پر از گورستان‌هایی بوده که امروز نشانی از آنها نیست. اما این قبرستان‌های بی‌گور هنوز زائرانی دارد که دلخوش هستند زیر آسفالت و خاک نشانی از عزیزان‌شان هست. خاطرم هست چند سال پیش در یکی از فرعی‌های خیابان نیاوران شهرداری قصد کرد که بازار میوه‌ای بسازد، درختان بوستانی محلی را از جا درآورد و آماده حفاری بود که اهالی صدای اعتراض‌شان بلند شد. آن زمین، گورستان قدیمی محله بود و بازماندگان در برابر حفاری عمیق شوریدند. این گورستان بی‌نشان یکی از گورستان‌های صاف‌شده تهران است. اما سرنوشت قبرستان‌های تهران، از عبدالعظیم تا حسن‌آباد و از طرشت تا نیاوران، حکایت تلخ تخریب‌ها و تغییر کاربری‌هایی است که از قاجار و پهلوی آغاز شد و تا امروز ادامه یافته؛ توسعه‌ای از بالا به پایین که بدون نظر مردم، حافظه تاریخی و مکان‌های آیینی شهر را یکی‌یکی از میان برده است. در گفت‌وگو با علیرضا زمانی، پژوهشگر و تهران‌‌شناس، داستان برخی از این گورستان‌ها را مرور کرده‌ایم.
