اختلاف آمریکا و ونزوئلا بر سر چیست؟
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو؛ با افزایش تنش‌ها بین ایالات متحده و ونزوئلا، تحولات در این منطقه به یک موضوع بحث‌برانگیز جهانی تبدیل شده است. حملات هوایی اخیر ارتش آمریکا به کشتی‌های مشکوک در سواحل ونزوئلا، که به حمل مواد مخدر به سوی ایالات متحده متهم شده‌اند، نگرانی‌ها در مورد احتمال یک درگیری نظامی جدی را بیشتر کرده است. همزمان با این حملات، گزارش‌هایی از استقرار کشتی‌های جنگی آمریکایی در منطقه کارائیب به گوش می‌رسد که بهانه آن‌ها مقابله با قاچاق مواد مخدر است.
ارتش ایالات متحده پس از آغاز تحرکات خود در منطقه کارائیب، از ناوشکن‌های موشک هدایت‌شونده، گروه عملیات آبی-خاکی "ایوجیما"، یک زیردریایی هسته‌ای، هواپیماهای شناسایی مدل "بی-8" و حدود ۴۵۰۰ سرباز در این منطقه استفاده کرده است. در پاسخ، نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا، ارتش این کشور را بسیج کرده و آمادگی خود را برای مقابله با هرگونه تهدیدی اعلام کرده است.
تاریخچه تنش‌ها بین آمریکا و ونزوئلا
روند تنش‌ها بین واشنگتن و کاراکاس به سال‌ها قبل و کشف ذخایر عظیم نفت در ونزوئلا باز می‌گردد. در قرن بیستم، این کشور به هدف اصلی شرکت‌های نفتی آمریکایی تبدیل شد و تا سال ۱۹۷۶ که صنعت نفت در ونزوئلا ملی شد، بسیاری از منابع نفتی این کشور تحت کنترل ایالات متحده بود. از آن زمان، ونزوئلا روابط خود را با کشورهای روسیه، چین، ایران و کوبا گسترش داد و سیاست‌های سوسیالیستی خود را ادامه داد.
پس از مرگ هوگو چاوز، رئیس‌جمهور پیشین ونزوئلا در سال ۲۰۱۳، نیکولاس مادورو به ریاست‌جمهوری رسید و خط‌مشی سوسیالیستی او را ادامه داد. این تحولات به انزوای بیشتر ونزوئلا و بحران اقتصادی شدید منجر شد که موجب مهاجرت بیش از ۷ میلیون نفر از این کشور گردید. ایالات متحده نیز از همان زمان تحریم‌های اقتصادی شدیدی علیه ونزوئلا اعمال کرده و از مشروعیت انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور امتناع کرده است.
دولت ترامپ و اتهامات علیه ونزوئلا
دولت ترامپ که در دوره ریاست‌جمهوری خود توجه زیادی به ونزوئلا داشت، این کشور را به تسهیل ورود میلیون‌ها مهاجر غیرقانونی به ایالات متحده متهم کرد. ترامپ همچنین ونزوئلا را به عنوان یک مرکز مهم برای تجارت مواد مخدر معرفی کرده و این کشور را به استفاده از مسیرهای دریایی برای قاچاق مواد مخدر به آمریکا متهم ساخت. در سال ۲۰۲۰، وزارت دادگستری آمریکا مادورو را به قاچاق مواد مخدر و پول‌شویی متهم کرد و برای دستگیری او ۱۵ میلیون دلار جایزه تعیین نمود.
در یکی از آخرین تحرکات، ترامپ اعلام کرد که ارتش آمریکا یک کشتی حامل مواد مخدر را که از سواحل ونزوئلا به سمت ایالات متحده در حرکت بود، هدف قرار داده است. او ادعا کرد که ۱۱ نفر از سرنشینان کشتی کشته شده‌اند و این کشتی تحت مدیریت گروه "ترن دی آراگو" بود. ایالات متحده این کشتی را به عنوان تهدیدی برای امنیت خود شناسایی کرده و وزیر دفاع ایالات متحده هشدار داد که عملیات نظامی آمریکا در منطقه همچنان ادامه خواهد یافت.
ونزوئلا در پاسخ به این حملات، ابتدا شک و تردیدهایی را در مورد صحت ویدئوهایی که واشنگتن از لحظات حمله منتشر کرده، مطرح کرد. پس از آن، نیروهای خود را در امتداد سواحل و مرزهایش مستقر کرد و از مردم خواست تا به میلیشیاها بپیوندند. نیکولاس مادورو نیز اعلام کرد که آماده است تا در برابر تحرکات نظامی آمریکا واکنش نشان دهد.
آیا اقدامات آمریکا قانونی است؟
کارشناسان حقوق بین‌الملل معتقدند که آمریکا با حمله به کشتی‌ها قوانین بین‌المللی را نقض کرده است. این کشور، به دلیل عدم امضای پیمان دریایی سازمان ملل متحد، مجاز به دخالت در امور کشتی‌هایی که در آب‌های بین‌المللی فعالیت می‌کنند، نیست. بنابراین، این حملات از نظر قانونی با چالش‌های جدی روبه‌رو هستند.
در حال حاضر، ایالات متحده به خوبی می‌داند که هرگونه مداخله نظامی در ونزوئلا می‌تواند اشتباه بزرگی باشد چرا که این کشور با مقاومت مسلحانه شدیدی روبه‌رو خواهد شد. علاوه بر این، این اقدام با مخالفت‌های داخلی گسترده‌ای نیز در آمریکا مواجه خواهد شد چرا که با سیاست ترامپ مبنی بر عدم مداخله در جنگ‌های زمینی در تضاد است.
آمریکا برای توجیه حضور خود در منطقه، همواره ادعا کرده که هدف اصلی آن مبارزه با قاچاق مواد مخدر است. به ویژه، ارتش آمریکا از استقرار ۸ کشتی جنگی، ۱۲۰۰ موشک، زیردریایی هسته‌ای و سه ناوشکن در جنوب کارائیب خبر داده است. این تحرکات در حالی صورت می‌گیرد که ونزوئلا به دلیل ذخایر عظیم نفت و منابع معدنی خود، در کانون توجهات جهانی قرار دارد.
ونزوئلا به عنوان کشوری با بزرگ‌ترین ذخایر نفتی در جهان و منابع معدنی استراتژیک، در معرض فشارهای خارجی قرار گرفته است. طبق گزارش اوپک در سال ۲۰۲۴، این کشور بیش از ۳۰۳ میلیارد بشکه نفت دارد و ذخایر طلای آن به میزان ۱۶۱ تن رسیده است. همچنین، ارزش منابع معدنی ونزوئلا حدود دو تریلیون دلار تخمین زده می‌شود. این ذخایر عظیم، به همراه بحران‌های اقتصادی داخلی، باعث شده که ونزوئلا مورد توجه ویژه ایالات متحده قرار گیرد.
مادورو و اتهامات قاچاق مواد مخدر
آمریکا به نیکولاس مادورو به عنوان یکی از بزرگ‌ترین قاچاقچیان مواد مخدر و پول‌شویی اشاره کرده و آن را بهانه‌ای برای فشارهای اقتصادی و تحریم‌ها علیه ونزوئلا قرار داده است. این در حالی است که طبق داده‌های رسمی، سهم ونزوئلا در قاچاق کوکائین به ایالات متحده کمتر از ۱۰ درصد است. مسیر اصلی قاچاق به کلمبیا می‌رسد، کشوری که هم‌پیمان استراتژیک آمریکا و بزرگ‌ترین تولیدکننده کوکائین در جهان است، اما هیچ‌گاه تحت فشارهای مشابهی قرار نگرفته است.
آمریکا همواره نقش زیادی در تغییر حکومت‌ها و کودتاهای نظامی در آمریکای لاتین ایفا کرده است. این نشان می‌دهد که ایالات متحده به وضوح به دنبال تغییر نظام در ونزوئلا است تا کشوری مطیع در اختیار داشته باشد و از منابع آن بهره‌برداری کند. بنابراین، حضور آمریکا در منطقه بیشتر به نفع منافع اقتصادی و ژئوپولیتیکی این کشور است.
در پاسخ به فشارهای آمریکا، ونزوئلا روابط خود را با چین و روسیه تقویت کرده است. همکاری‌های اقتصادی و انرژی بین این کشورها در حال گسترش است و این موضوع نگرانی‌هایی برای ایالات متحده ایجاد کرده است. چین نه تنها در زمینه نفت خام بلکه در زمینه‌های فناوری، زیرساخت‌ها و پالایش نفت نیز با ونزوئلا همکاری می‌کند. روسیه نیز در این زمینه به نفع ونزوئلا فعالیت می‌کند.
