گام مثبت تهران و بیانیهای که بوی سیاست میدهد
نشست فصلی شورای حکام و توافق ایران و آژانس در قاهره میتوانست آغازگر فصلی تازه در روابط ایران با جامعه بینالمللی باشد؛ فصلی که در آن، همکاری فنی بر بازیهای سیاسی پیشی بگیرد و مسیر گفتوگوهای جدیتر درباره آینده برجام و حتی کاهش تحریمها را هموار کند. با این حال، بیانیه چهارجانبه غربیها این نگرانی را ایجاد کرده که همچنان نگاه سیاسی و زیادهخواهانه بر محاسبات اروپا و آمریکا سایه انداخته است.
امضای توافق تازه میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در قاهره، در حالی که تنها چند هفته تا بازگشت احتمالی تحریمهای ششگانه شورای امنیت باقی مانده است، نقطه عطفی در روند پرتنش دیپلماسی هستهای تلقی میشد. این توافق با هدف ازسرگیری بازرسیها و تدوین شیوهنامه همکاریهای جدید، در نگاه نخست میتوانست نشانهای از آمادگی تهران برای اعتمادسازی و گشودن باب گفتوگو با جامعه بینالمللی باشد. اما انتشار بیانیه چهارجانبه آمریکا، فرانسه، آلمان و بریتانیا در میانه نشست فصلی شورای حکام، نشان داد که تروئیکای اروپایی و واشنگتن همچنان مایلاند در چارچوبی سیاسی و نه صرفا فنی با پرونده هستهای ایران مواجه شوند.
در این بیانیه، کشورهای غربی ایران را به تاخیر طولانی در اجرای تعهدات پادمانی متهم کرده و خواستار تهیه گزارشهای فوری درباره ذخایر اورانیوم با غنای مختلف و ازسرگیری کامل بازرسیهای آژانس در تمامی سایتهای هستهای شدند. آنان حتی تهدید کردند که در صورت عدم تحقق این خواستهها تا نشست بعدی شورای حکام، ایران را «پاسخگو» خواهند دانست. این موضعگیری درست در زمانی که تهران با توافق تازه خود حسن نیتش را به نمایش گذاشته، پرسشی اساسی ایجاد میکند که آیا غرب در قبال گامهای مثبت ایران، مایل به برداشتن گام متقابل هست یا همچنان به دنبال فشار حداکثری است؟











