سه‌ضلعی شهرسازی؛ وقتی زبان مشترک گم می‌شود
شهر صرفا کالبدی از خیابان‌ها و ساختمان‌ها و ظرفی برای سکونت نیست. شهر محصول یک رابطه است؛ رابطه‌ای که میان سه رکن اصلی شکل می‌گیرد: متخصصان، مدیران و شهروندان. این سه‌ضلعی زمانی کارآمد خواهد بود که هر ضلع، هم در درون خود استانداردهایی را پاس بدارد و هم در مواجهه با اضلاع دیگر، زبان مشترک و رفتاری متناسب داشته باشد. وقتی این هماهنگی شکل نگیرد، شهر چیزی جز مجموعه‌ای از وصله‌های ناهمگون نخواهد بود؛ مجموعه‌ای که نه زندگی را آسان‌تر می‌کند و نه توسعه‌ای پایدار را رقم می‌زند.
سینا لطف‌پور- فعال حوزه شهری: شهر صرفا کالبدی از خیابان‌ها و ساختمان‌ها و ظرفی برای سکونت نیست. شهر محصول یک رابطه است؛ رابطه‌ای که میان سه رکن اصلی شکل می‌گیرد: متخصصان، مدیران و شهروندان. این سه‌ضلعی زمانی کارآمد خواهد بود که هر ضلع، هم در درون خود استانداردهایی را پاس بدارد و هم در مواجهه با اضلاع دیگر، زبان مشترک و رفتاری متناسب داشته باشد. وقتی این هماهنگی شکل نگیرد، شهر چیزی جز مجموعه‌ای از وصله‌های ناهمگون نخواهد بود؛ مجموعه‌ای که نه زندگی را آسان‌تر می‌کند و نه توسعه‌ای پایدار را رقم می‌زند.
متخصصان، ضلع نخست، مجموعه‌ای متنوع از دانشگاهیان، پژوهشگران و کارشناسانی هستند که تجربه میدانی و شناخت نظری را در اختیار دارند. اما بسیاری از این افراد، دانش خود را در مجلات علمی حبس می‌کنند و از گفت‌وگو با شهروندان واقعی اجتناب می‌کنند. نتیجه آن است که تخصصشان در عمل نادیده گرفته می‌شود و شهر در مواجهه با تصمیمات مدیریتی دچار آسیب می‌شود. متخصصان اگر می‌خواهند نقش مؤثر ایفا کنند، باید بتوانند دانش پیچیده خود را به زبان عمومی تبدیل کنند و از برج عاج فاصله بگیرند، نه آنکه فقط به آینده‌پژوهی در سطح نظری اکتفا کنند. ضلع دوم، مدیران و تصمیم‌گیران، قدرت و ابزار قانونی برای تغییر شهر را در اختیار دارند. اما اغلب گرفتار چرخه‌های کوتاه‌مدت سیاسی و فشارهای اجتماعی‌اند. نتیجه چیست؟ پروژه‌هایی که برای جلب سرمایه اجتماعی طراحی می‌شوند و به قولی، «فست‌فود شهری» هستند؛ جذاب در لحظه، اما مضر برای زیست بلندمدت شهر. راه نجات از این وضعیت، گفت‌وگوی آزاد، مستمر و کاربردی مدیران با متخصصان و شهروندان است. گفت‌وگویی که صرفا نمایشی و محدود به جلسات رسمی نباشد، بلکه تأثیر مستقیم بر تصمیمات روزمره و برنامه‌ریزی بلندمدت داشته باشد. مدیرانی که از این ابزار بهره نمی‌برند، عملا سیاست‌های سطحی و کوتاه‌مدت خود را بر شهر تحمیل می‌کنند و مسئولیت پیامدهای آن را نیز نادیده می‌گیرند.
