شهریه دانشگاه آزاد سه برابر شد؛ دانشجویان در دام هزینههای گزاف و تعهدات اجباری!
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حوالی مهرماه سال ۱۴۰۳ و در آستانهی ایام ثبتنام دانشجویان در دانشگاهها، خبری شوکآور برای متقاضیان رشتههای علوم پزشکی دانشگاههای آزاد کشور منتشر شد: «شهریه سه برابر شد!»
طبق بررسیهای انجامشده توسط دانشجویان ورودی مهرماه ۱۴۰۳، مسئولان مالی دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد در پاسخ به پیگیریهای دانشجویان، اعلام کردند که شهریه در دو نیمسال اول سال ۱۴۰۲، برای هر نیمسال در حدود ۳۰ میلیون تومان بود. اما با افزایش شهریه در سال ۱۴۰۳، این مبلغ به ۹۰ میلیون تومان برای هر نیمسال و در مجموع به ۱۸۰ میلیون تومان برای یک سال رسید.
از سوی دیگر، طبق ابلاغیه سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور، پذیرفتهشدگان رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در دانشگاههای سراسری و آزاد، در صورت انصراف و عدم ثبتنام در رشتهی پذیرفتهشده، تا یک سال از شرکت در کنکور مجدد منع خواهند شد و نمیتوانند در کنکور ۱۴۰۴ شرکت کنند.
با وجود اعتراضات و مخالفتهای شدید دانشجویان نسبت به این شرایط، هیچ تغییری نه در طرح سازمان سنجش و نه در میزان شهریه دانشگاه آزاد ایجاد نشد.
از این رو، جهت روشن شدن شرایط، گفتوگویی با تعدادی از دانشجویان ورودی ۱۴۰۳ رشته پزشکی دانشگاه آزاد ترتیب دادیم.
وعده ۲۵ درصد دادند، اما شهریه ۳۰۰ درصد افزایش یافت!
ماهان بلالی، دانشجوی ترم دو رشته پزشکی دانشگاه آزاد، ابتدا به اعلام خبر افزایش شهریه اشاره کرد و گفت: «۲۲ مهرماه ۱۴۰۳ نتایج انتخاب رشته اعلام شد و پس از ۱۲ سال تلاش قبول شدیم؛ اما تنها هشت ساعت بعد فهمیدیم که بدون اطلاعرسانی قبلی، شهریه از ۳۳ میلیون تومان در مهر ۱۴۰۲ به ۹۰ میلیون تومان در هر ترم رسیده است. خانوادهها قبلاً از واحد مالی پرسیده بودند و پاسخ این بود که افزایش نهایتاً ۲۵ تا ۳۵ درصد است، اما ناگهان شهریه سهبرابر شد.»
بلالی درباره پیگیریها و نتیجه تلاشهای دانشجویان در پی این مسئله گفت: «برای اعتراض به دانشگاه، سازمان مرکزی دانشگاه آزاد، وزارت بهداشت، وزارت علوم رفتیم و حتی پیش شخص دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی مراجعه کردیم که بازتاب زیادی نیز در رسانهها داشت، اما پاسخی نگرفتیم و تنها نتیجه پیگیریها این بود که "طرح تعهد" را به ما پیشنهاد کردند؛ یعنی در ازای ۵۰ درصد تخفیف در شهریه، باید سهونیم سال به دانشگاه آزاد خدمت کنیم. این انتخاب ما نبود، اما ناچار بودیم و راه دیگری نداشتیم. همزمان سازمان سنجش اعلام کرد که پذیرفتهشدگان رشتههای پزشکی، دندان پزشکی و داروسازی در صورت انصراف، دو سال از کنکور محروم خواهند شد؛ بنابراین نه راه پس داشتیم نه راه پیش و به ناچار مجبور به پذیرش طرح تعهد شدیم.»
سامان کمری دیگر دانشجوی پزشکی دانشگاه آزاد در تکمیل بحث به ظرفیتهای مازاد و دانشجویان خودگردان اشاره کرد و گفت: «البته شهریه ۹۰ میلیونی مختص دانشجویان عادی است و دانشجویان خودگردان باید مبالغی بین ۱۲۰ تا ۱۸۰ میلیون تومان در هر ترم پرداخت کنند!»
شهریه ۹۰ میلیونی وکلاسهای ۱۶۰ نفره!
کمری با اشاره به بحث کاهش کیفیت آموزش گفت: حتی با وجود شهریه ۹۰ میلیونی، امکاناتی که در اختیار دانشجو قرار میگیرد مطلوب نیست. کلاسها بسیار شلوغاند، ما در دانشگاه به اندازه کافی استاد نداریم!، گاهی حتی تا ۱۶۰ دانشجو در یک کلاس حاضر میشوند در حالی که اصلا کلاسها چنین ظرفیتی ندارند. از طرفی دیگر تجهیزات صوتی ناکافی است و فقط دو میکروفون برای دهها کلاس در دانشکده داریم و باقی در باقی کلاسها دانشجویانی که در انتهای کلاسها اصلا صدای استاد را نمیشنوند. متاسفانه کیفیت آموزش افت کرده و این موضوع آینده سلامت کشور را تهدید میکند.
ماهان بلالی در ادامه بحث افزایش شهریه، به جدول شهریه ارائهشده توسط دانشگاه استناد کرد و گفت: طبق این جدول، شهریه سال هفتم تحصیل ما ۴۱۶میلیون و مجموع هزینه هفت سال تحصیل حدود یک میلیارد و ۹۹۲ میلیون تومان است!
وی هشدار داد که ادامه این روند، منجر به حذف قشر متوسط و ضعیف از تحصیل و بحران جدی در حوزه سلامت و درمان کشور خواهد شد.
ماهان بلالی، دانشجوی پزشکی دانشگاه آزاد تاکید کرد: «ادامه پیدا کردن این وضعیت باعث خواهد شد دانشگاه آزاد و دانشجویانش که سالانه حدود دو هزار پزشک تربیت میکنند، با افت کیفیت آموزشی و کاهش سطح علمی جامعه پزشکی روبهرو شوند.»
بلالی افزود: علیرغم اعلام ظرفیت ۱۵۰ نفری در دفترچه سنجش، ورودی ما ۲۴۰ نفر است. کلاسها آنقدر شلوغ است که دانشجویان عقب کلاس حتی در قاب دوربین هم دیده نمیشوند. این در حالی است که ما هر ترم ۹۰ میلیون و سالانه ۱۸۰ میلیون تومان شهریه میپردازیم، اما از حداقل امکانات آموزشی محروم هستیم.»
ثنا قوچی، دیگر دانشجوی این دانشگاه، به خبر افزایش ناگهانی شهریه اشاره کرد و گفت: «نتایج انتخاب رشته که اعلام شد، از حدود ۸ تا ۹ ساعت بعد متوجه شدیم که شهریهها چقدر است. هیچ اطلاعرسانی قبلی از سوی دانشگاه وجود نداشت که ما قبل از انتخاب رشته بدانیم باید چه میزان شهریه پرداخت کنیم. حتی برای ما پیشبینی افزایش ۲۵ درصدی شهریهها شده بود، اما با اعلام شهریه جدید، بهت زده شدیم.»
وی در ادامه افزود: «طبق بررسیهایی که خودمان انجام دادیم و پرسوجو از دانشجویان ترمهای گذشته، گفته شده بود که برای ترم اول حدود ۳۰ میلیون تومان شهریه پرداخت کردهاند. از واحد مالی دانشگاه هم که پرسیدیم، گفتند که افزایش شهریه در سال آینده حداکثر ۲۵ تا ۳۰ درصد خواهد بود. بر همین اساس، ما فکر میکردیم که شهریه جدید نهایتاً به ۴۰ میلیون تومان برای هر ترم خواهد رسید. اما بعد از اعلام نتایج، متوجه شدیم که شهریه هر ترم به ۹۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است که معادل ۱۸۰ میلیون تومان شهریه سالانه میشود. به عبارتی، شهریه ما سه برابر شد.»
انصراف مساوی با محرومیت از کنکور!
ثنا قوچی درباره اعتراضات دانشجویان در این زمینه نیز گفت: «ما در این مدت تلاش زیادی کردیم و به نهادهای مختلفی مراجعه کردیم؛ از جمله نهادهای دولتی، ریاست جمهوری، دانشگاه آزاد، اما متأسفانه هیچ نتیجهای حاصل نشد. مشکلی که پیش آمد این بود که بعد از ثبت نام در دانشگاه، اگر میخواستیم از دانشگاه انصراف دهیم، باید مبلغ ۷۰۰ میلیون تومان به دانشگاه پرداخت میکردیم. یعنی برای اینکه هیچ تحصیل نکنیم و از دانشگاه خارج شویم، باید پول میپرداختیم.»
وی ادامه داد و گفت: «از طرفی، یکی دیگر از مشکلاتی که برای ما پیش آمد، اعلامیه سازمان سنجش بود که به پذیرفتهشدگان رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در دانشگاههای آزاد و دولتی اعلام کرده بود که در صورت انصراف از ثبتنام، برای یک سال از شرکت در کنکور محروم میشوند. این موضوع باعث شد که دیگر حتی اگر میخواستیم پشت کنکور بمانیم، باید دو سال بعد (در کنکور ۱۴۰۵) شرکت میکردیم که این به معنای از دست دادن دو سال از عمر تحصیلیمان بود.»
طرح تعهدی؛ انتخابی اجباری برای دانشجویان
ثنا قوچی با اشاره به پیشنهاد دانشگاه آزاد برای کمک به کاهش فشار مالی بر دانشجویان گفت: «در نهایت، دانشگاه آزاد طرحی به نام 'طرح تعهدی' ارائه داد. طبق این طرح، میتوانستیم ۵۰ درصد شهریه را پرداخت کنیم. یعنی به جای ۹۰ میلیون تومان، ۴۵ میلیون تومان پرداخت میکردیم. در طول دوره ۱۴ ترم، این مبلغ به ۲ میلیارد تومان میرسید که با تعهد به خدمت در بیمارستانهای معرفیشده از سوی دانشگاه، این مبلغ به یک میلیارد تومان کاهش مییافت.»
وی افزود: «این طرح در واقع انتخابی اجباری بود. زیرا اگر این طرح را نمیپذیرفتیم، باید ۷۰۰ میلیون تومان پرداخت میکردیم و از شرکت در کنکور هم محروم میشدیم؛ بنابراین چارهای جز پذیرفتن این طرح نداشتیم، اما برای تکمیل آن باید به مدت سه و نیم سال پس از فارغالتحصیلی، در بیمارستانهایی که توسط دانشگاه آزاد تعیین میشد، به صورت اجباری به کار مشغول میشدیم تا بتوانیم شهریهای کمتر پرداخت کنیم.»
افزایش شهریه، کاهش خدمات
ثنا قوچی در پایان با انتقاد از وضعیت سیستم دانشگاه و امکانات آموزشی گفت: « مشکل دیگری که پیش آمد این بود که پس از پرداخت ۴۵ میلیون تومان، همچنان در سیستم آموزشیار دانشگاه بدهی ۹۰ میلیون تومان برای ما ثبت شده بود. به همین دلیل، هیچکدام از خدمات دانشگاه مانند انتخاب واحد، مشاهده نمرات یا ثبتنام برای ما فعال نشد. این مشکل هنوز بعد از ۶ ماه حل نشده است.»
وی افزود: «علاوه بر مشکلات مالی که ما با آنها دست و پنجه نرم میکنیم، وضعیت فیزیکی و امکانات دانشگاه نیز به هیچوجه مناسب نیست. کلاسهای ما به شدت شلوغاند و متاسفانه این شلوغی فقط در تعداد دانشجویان نیست، بلکه در کمبود فضا و تجهیزات آموزشی نیز خود را نشان میدهد. به طور مشخص، یکی از مشکلات اصلی، تجهیزات صوتی در کلاسهاست. میکروفنهایی که برای استفاده در برخی کلاسها در نظر گرفته شدهاند، به درستی کار نمیکنند و همین امر باعث میشود که بسیاری از دانشجویان در بخشهای انتهایی کلاسها قادر به شنیدن صدا نباشند. در واقع، ما در برخی از کلاسها با تعداد زیادی دانشجو مواجه هستیم که فضای کلاس گنجایش آن را ندارد. در نتیجه، بسیاری از دانشجویان در قسمتهای انتهایی کلاس با مشکل شنیدن مطالب مواجه میشوند و این وضعیت باعث میشود که کیفیت آموزش به شدت کاهش یابد.»
حتی در برخی موارد، تعدادی از کلاسها به دلیل عدم وجود میکروفن یا تجهیزات صوتی مناسب، عملاً به جلسات بدون کیفیت تبدیل میشوند. به علاوه، در شرایطی که کلاسها به این اندازه شلوغ هستند، هیچگونه تسهیلات اضافی مانند صندلیهای کافی یا فضای مناسب برای یادگیری به دانشجویان ارائه نمیشود. این وضعیت، هم از نظر فیزیکی و هم از نظر روانی، تأثیرات منفی زیادی بر روند آموزشی دانشجویان میگذارد. بسیاری از دانشجویان احساس میکنند که به جای یک محیط آموزشی مناسب، در یک فضای ناکارآمد و بینظم قرار دارند که نه تنها انگیزههایشان را کاهش میدهد، بلکه در عملکرد تحصیلی آنها نیز تأثیر منفی میگذارد.»