به مناسبت روز آتش نشان؛ برای آنان که در خط مقدم شعلهها میایستند

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو_ علی کیمیایی، کارشان نه شب میشناسد و نه روز، نه گرما میشناسد و نه سرما. آنچه آنها را به دل خطر میکشاند، نه دستور است و نه اجبار؛ بلکه دل مهربانی است که برای نجات جان دیگران میتپد. در اوج تابستان، آنگاه که پوشیدن یک پیراهن هم طاقتفرساست، آنها لباسهای سنگین و مخصوصشان را بر تن میکنند و بیدرنگ به قلب آتش، گرما و حادثه میزنند. نه برای شهرت، نه برای پاداش؛ فقط برای نجات زندگی دیگران.
۷ مهرماه در تقویم رسمی ایران به عنوان «روز آتشنشانی و ایمنی» نامگذاری شده است. این روز فرصتی است برای تجلیل از قهرمانانی که با جانفشانی و ایثار، در دل آتش و خطر، حافظ جان و مال مردم هستند. آتشنشانان نماد شجاعت، فداکاری و مسئولیتپذیریاند؛ کسانی که در سختترین شرایط، بیهیچ چشمداشتی به کمک میشتابند.
آتشنشان بودن فقط خاموش کردن آتش نیست. آتشنشانها در خیلی از مأموریتهای دیگر هم حضور دارند؛ مثل نجات افراد گیر افتاده در آسانسور، کمک در حوادث رانندگی، نجات در سیل و زلزله، خارج کردن حیوانات از چاه یا بالای درخت، و حتی امدادرسانی در ریزش ساختمانها. آنها همیشه آمادهاند تا در هر شرایطی به کمک مردم بیایند، نه فقط وقتی آتشسوزی اتفاق میافتد.

چرا۷مهر روز آتش نشان است؟
روز آتشنشانی در ایران به یاد حادثهای تلخ در دوران دفاع مقدس نامگذاری شده است. در ۷ مهر ۱۳۵۹، پالایشگاه آبادان هدف حمله هوایی نیروهای بعثی عراق قرار گرفت. آتشنشانان از شهرهای مختلف برای مهار آتش به محل اعزام شدند. در حین عملیات، پالایشگاه مجدداً بمباران شد و تعدادی از آتشنشانان جان خود را از دست دادند. این حادثه نقطه عطفی شد تا در سال ۱۳۷۹، شورای عالی انقلاب فرهنگی، این روز را به عنوان «روز آتشنشانی و ایمنی» تصویب کند.
حوادث تلخ بزرگ با حضور آتشنشانان
در ادامه فقط به چندمورد از حوادث تلخی که آتش نشانان در آنها ایثار و فداکاری کردند اشاره میکنیم؛
انفجار پالایشگاه آبادان – ۷ مهر ۱۳۵۹
همانطور که گفتیم؛ در نخستین روزهای جنگ تحمیلی، پالایشگاه آبادان هدف بمباران هوایی عراق قرار گرفت. آتشنشانان از شهرهای مختلف برای مهار آتش اعزام شدند. در حین عملیات، پالایشگاه دوباره بمباران شد و بسیاری از آتشنشانان جان باختند. این حادثه، دلیل نامگذاری روز آتشنشانی شد.

فرو ریختن ساختمان پلاسکو – ۳۰ دی ۱۳۹۵
ساختمان قدیمی پلاسکو در تهران دچار آتشسوزی شد. آتشنشانان برای نجات افراد و مهار آتش وارد ساختمان شدند، اما در حین عملیات، سازه فرو ریخت. ۱۶ آتشنشان جان خود را از دست دادند. این حادثه یکی از دردناکترین خاطرات تاریخ آتشنشانی ایران است.

۱۶ شهید آتش نشان حادثه پلاسکو / ادای احترام مردم قدردان کشورمان به شهدای آتشنشان حادثه پلاسکو


ریزش ساختمان متروپل آبادان – خرداد ۱۴۰۱
ساختمان در حال ساخت متروپل به دلیل ضعف سازهای فرو ریخت. آتشنشانان در کنار نیروهای امدادی، روزها در عملیات آواربرداری و نجات افراد گرفتار زیر آوار حضور داشتند. این حادثه دهها کشته و زخمی برجای گذاشت.

آتشسوزی بندر شهید رجایی – اردیبهشت ۱۴۰۴
در جریان آتشسوزی گسترده در بندر شهید رجایی، آتشنشانان از استانهای مختلف از جمله تهران برای مهار آتش و نجات جان افراد اعزام شدند. شدت حادثه به حدی بود که نیاز به اهدای خون و بسیج عمومی نیروهای امدادی پیش آمد.



اولین ایستگاه آتشنشانی کشور
نخستین شهر کشور که به تجهیزات و سازمان آتشنشانی مجهز شد، شهر تبریز بود. در سال ۱۲۲۱ خورشیدی، روسها در این شهر نخستین سازمان آتشنشانی ایران را تأسیس نمودند که برج آتشنشانی تبریز از یادگارهای آن دوران است.

دومین و سومین واحدهای آتشنشانی رسمی در جنوب کشور و در شهرهای مسجد سلیمان و آبادان برای حفظ تأسیسات ایجاد شده در پالایشگاه آن شهرها تأسیس شد. /سپس با توجه به ایجاد زیر ساختهای اقتصادی در اقصی نقاط کشور، ایجاد واحدهای اطفایی در مناطق مختلف کشور آغاز گردید که میتوان به احداث واحدهای آتشنشانی (اطفائیه) در بلدیههای آن زمان نام برد که در قطبهای اقتصادی و صنعتی کشور ایجاد شده و بهطور مثال احداث پایگاههایی در تهران ۱۳۰۳، قزوین ۱۳۰۳، اهواز ۱۳۰۴، بندر انزلی ۱۳۰۵، شهر رشت ۱۳۰۵، مشهد ۱۳۱۲، کرمانشاه ۱۳۱۶، زنجان ۱۳۲۷، اصفهان ۱۳۲۸، شیراز ۱۳۲۹ و کرج ۱۳۴۰ نام برد.

در تهران نیز اولینبار، یک ژنرال روس در محل سهراه امینحضور، اقدام به تأسیس اولین ایستگاه آتشنشانی نمود و بعدها با گسترش همین واحد و انتقال آن به چهارراه حسنآباد، واحد اطفائیه بلدیه تأسیس گردید.
به تدریج با افزایش نیازهای شهر تهران این واحد به دو ایستگاه تهران و شمیرانات توسعه پیدا کرد. در سال ۱۳۲۶ این ایستگاهها به پنج ایستگاه افزایش یافت و امروزه تعداد ایستگاههای حریق تهران در حال رسیدن به ۱۳۳ مورد است.

شغل آتشنشانی از جمله مشاغل حساس و پرمسئولیت به شمار میرود؛ حرفهای که محور اصلی آن حفاظت از جان و مال مردم در برابر حوادثی چون آتشسوزی، انفجار، سوانح طبیعی و صنعتی است. ورود به این عرصه، صرفاً با علاقهمندی ممکن نیست؛ بلکه نیازمند برخورداری از شرایط جسمانی و روانی خاصی است. آمادگی بدنی، توان مقابله با شرایط بحرانی، روحیه تیمی، انضباط کاری و شجاعت از جمله ویژگیهایی هستند که یک آتشنشان باید در خود پرورش دهد.
فعالیت در این حرفه معمولاً در قالب شیفتهای طولانی و پرتنش انجام میشود. آتشنشانان در مأموریتهای خود با خطراتی چون سوختگی، ریزش سازهها، انفجار، نشت مواد شیمیایی و گازهای سمی مواجهاند. به همین دلیل، استفاده از تجهیزات ایمنی استاندارد و آموزشهای تخصصی مستمر، بخش جداییناپذیر از کار آنهاست.

مسیر شغلی در آتشنشانی از سطح عملیاتی آغاز میشود؛ فرد به عنوان آتشنشان تازهکار وارد سازمان شده و با کسب تجربه، گذراندن دورههای آموزشی و ارتقای تحصیلی، به درجات بالاتر مانند فرمانده شیفت، مسئول ایستگاه و در نهایت سِمتهای مدیریتی دست مییابد.
نمونه درجات آتش نشانان کشورمان؛

با وجود سختیهای فراوان، این شغل مزایایی نیز دارد؛ از جمله بازنشستگی زودهنگام، بهرهمندی از برخی خدمات حمایتی و احترام اجتماعی بالا. با این حال، حقوق و مزایای مالی آتشنشانان معمولاً با سطح خطر و فشار کاری آنها همخوانی ندارد. آنچه این حرفه را متمایز میکند، روحیه ایثار، تعهد به خدمت و احساس مسئولیت اجتماعی است که در میان نیروهای آتشنشانی بهوضوح دیده میشود.
آتشنشانی، فراتر از یک شغل، نماد خدمت بیچشمداشت به جامعه است؛ حرفهای که در لحظههای بحرانی، امید را به دل مردم بازمیگرداند. در روزهایی که خطر بیصدا نزدیک میشود، آتشنشانان بیدرنگ و بیادعا به دل حادثه میزنند. آنها نه فقط با شعلهها، بلکه با ترس، دود، خستگی و گاهی با مرگ روبهرو میشوند. شغلشان شاید پرزرقوبرق نباشد، اما ستونهای امنیت شهری بر دوش آنهاست. روز آتشنشان، فرصتی است برای قدردانی از کسانی که هر روز، بیآنکه دیده شوند، دیدهبان زندگیاند. شاید نتوانیم خطر را از میان برداریم، اما میتوانیم پشت کسانی بایستیم که هر روز در خط مقدم آن ایستادهاند.
روز آتش نشان را به تمام آتشنشانان زحمت کش کشورمان تبریک میگوییم و همچنین با احترام، یاد و خاطره شهدای آتشنشان را که در مسیر خدمت جان خود را از دست دادند، گرامی میداریم.













