احیای مرغ لاین آرین؛ پایان وابستگی ایران به واردات جوجه خارجی
خبرگزاری دانشجو - 1404-07-07 17:11:44
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو ، مصطفی قانعی دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی ریاست‌جمهوری در نشست خبری بعد از ظهر امروز اظهار کرد: فرصتی که فراهم شده تا در خصوص موضوع مرغ لاین و ستاد زیست فناوری صحبت کنیم، به‌ویژه پس از آنکه طی دو هفته گذشته این موضوع رسانه‌ای شد، بسیار مهم است.
قانعی اضافه کرد: ایران در حال حاضر از لحاظ منابع پروتئینی، بیشترین وابستگی را به مرغ دارد و دسترسی به منابع پروتئینی دیگر چندان گسترده نیست. از این رو، سبد غذایی مردم به شدت وابسته به این منبع است.
وی بیان کرد: قبل از انقلاب بیش از ۸۰ درصد نیاز خود را در این حوزه تأمین می‌کردیم، اما بعد از انقلاب با واردات شرایطی ایجاد شد که این توانمندی محدود و تقریباً بلااستفاده باقی ماند. حتی نهادهای انقلابی نیز مسئولیت اصلی خود را بر واردات گذاشتند که وابسته به انگلیس بود. در دوران تحریم هم از این وابستگی به‌عنوان ابزار فشار علیه ایران استفاده شد و برای کشور چالش‌های جدی ایجاد کرد.
ورود شورای عالی امنیت ملی و رهبری به موضوع
قانعی با اشاره به تصمیمات کلان کشور برای احیای مرغ لاین، گفت: این موضوع در سطح کلان مطرح شد، به گونه‌ای که مقام معظم رهبری و شورای عالی امنیت ملی به آن ورود کردند و تکلیف شد که کار تحقیق و فناوری آن به معاونت علمی سپرده شود. بر این اساس، در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ مأموریت از طریق نامه رسمی به ستاد توسعه زیست‌فناوری واگذار شد تا این نژاد احیا شود.
او تأکید کرد: احیا به این معناست که روی مرغ لاین آرین به شکلی کار فناورانه انجام شود که بخش خصوصی رغبت کند آن را جایگزین لاین خارجی کند.
تشکیل شرکت دانش‌بنیان برای احیا
قانعی توضیح داد: از سال ۱۴۰۱ این پروژه آغاز شد. به دلیل آنکه پیش‌تر کار تحقیق و توسعه در بابل‌کنار رها شده بود و بسیاری از دانشمندان این حوزه به کشورهای دیگر رفته بودند، ما متخصصان باقی‌مانده در کشور را گرد هم آوردیم و یک شرکت دانش‌بنیان تشکیل دادیم تا روی این موضوع کار کند. به گفته او، هر نژادی که در ایران رشد می‌کند، نسبت به بیماری‌های بومی مقاوم‌تر است و با شرایط آب و هوایی کشور سازگاری بیشتری دارد.
انحصار جهانی و لزوم فناوری
قانعی ادامه داد: در سطح بین‌الملل تنها چند شرکت در این حوزه فعال هستند. در آمریکا، دو شرکت بزرگ انحصار ایجاد کرده‌اند و دسترسی به منابع تنها از طریق آنها ممکن است. برای نمونه، شرکت آبیاژن در سال ۲۰۲۴ حدود ۲.۴ میلیارد دلار درآمد داشته و ۱۰ درصد آن را صرف تحقیق و توسعه می‌کند تا مرغ‌هایی تولید کند که با غذای کمتر، سریع‌تر و باکیفیت‌تر رشد کنند. بنابراین، کلید پیشرفت در این حوزه فناوری است.
سرمایه‌گذاری‌های کلان برای زیرساخت
او با اشاره به تدوین سند تحقیق و توسعه مرغ لاین آرین گفت: سند این پروژه در سال ۱۳۹۹ تهیه شد، سال ۱۴۰۰ موافقت رسمی صورت گرفت و قرارداد همکاری ۲۴ شهریور همان سال امضا شد. برنامه عملیاتی از اسفند همان سال آغاز شد و در سال ۱۴۰۲ جوجه‌ریزی توسط شرکت دانش‌بنیان در مزرعه تحقیقاتی بابل‌کنار شروع شد.
قانعی افزود: برای ساخت یک مزرعه استاندارد ۴۵ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شد و در همان سال حدود ۶۵ میلیارد تومان برای مزارع A1 و G4 اختصاص یافت. همچنین سازمان برنامه و بودجه در سال ۱۴۰۱ مبلغ ۲۸۰ میلیارد تومان به بابل‌کنار اختصاص داد. اکنون مزرعه تحقیقاتی مجهز به سیستم‌های تهویه مدرن، اتوماسیون تغذیه و فناوری بارکدخوان است و ۱۵ متخصص در آن فعالیت می‌کنند.
زمان‌بندی رسیدن به بازار
قانعی تأکید کرد: از نظر فرایندی، رسیدن به نژادی که مورد پذیرش بازار و تولیدکنندگان قرار گیرد حدود یک دهه زمان می‌برد. مرز تحقیق ما جایی است که بتوانیم با رقبای خارجی رقابت کنیم. اقدامات تاکنون امیدبخش بوده و نشان داده که می‌توانیم موفق باشیم.
او با اشاره به گذشته گفت: زمانی که واردات داشتیم، جوجه یک‌روزه از انگلیس می‌آمد، غذای آن از یک شرکت خارجی و واکسن آن از شرکت دیگر تأمین می‌شد و تنها آب و هوا ایرانی بود. با این حال ما خود را تولیدکننده بزرگ معرفی می‌کردیم، در حالی که نقش‌مان حداقلی بود.
نگاه امنیتی و پدافندی
قانعی یادآور شد: ستاد زیست‌فناوری به موازات این موضوع، واکسن آنفلوآنزای طیور را نیز تولید کرده است تا این اقتصاد در معرض تهدید قرار نگیرد. همچنین نژاد آرین باید در مناطق مختلف کشور، از ارتفاعات گرفته تا دشت‌ها، قابلیت پرورش داشته باشد که این مسئله از منظر پدافند عامل اهمیت ویژه‌ای دارد.
او در پایان با اشاره به حواشی اخیر گفت: آنچه به ستاد زیست‌فناوری سپرده شده، تحقیق و توسعه تا سطح رقابت با کشورهای دیگر است. چند دهه در این حوزه غفلت صورت گرفت تا اینکه معاونت علمی مسئولیت را پذیرفت. اکنون وزارت جهاد کشاورزی باید در آینده وظایف خود را انجام دهد تا تقسیم کار روشنی برای پنج سال آینده شکل گیرد.
