تبدیل گرمای صنایع به برق پایدار، گامی نوین در مسیر انرژی‌های سبز

به گزارش خبرنگار دانش و فناوری خبرگزاری دانشجو، یک پژوهشگر ایرانی دانش‌آموخته دانشگاه آلتو فنلاند و دارای سابقه پژوهش در حوزه انرژی در پژوهشگاه درسدن آلمان، با حمایت برنامه «کانکت» سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی، فعالیت نوآورانه‌ای را در شهر اصفهان آغاز کرده است. این پروژه با هدف تبدیل گرمای هدررفته صنایع به برق پاک و پایدار، به عنوان گامی مهم در مسیر توسعه انرژی‌های سبز دنبال می‌شود.

بیش از نیمی از انرژی مصرفی صنایع و نیروگاه‌ها در کشور و جهان به صورت گرما هدر می‌رود؛ معضلی که نه تنها بهره‌وری را کاهش می‌دهد بلکه به افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی و آلاینده‌های زیست‌محیطی نیز منجر می‌شود. در همین راستا، پروژه‌ای نوآورانه با استفاده از شبیه‌سازی‌های پیشرفته در مقیاس اتمی در اصفهان آغاز شده است تا راهکاری عملی برای بازیافت این انرژی اتلافی و تبدیل آن به برق پایدار ارائه کند.

این طرح توسط احمد دستجردی، پژوهشگر ایرانی، اجرا می‌شود که پیش‌تر تجربه علمی ارزشمندی در حوزه انرژی‌های نو در دانشگاه آلتو و پژوهشگاه درسدن به دست آورده است. تمرکز اصلی پروژه، بر مطالعه و توسعه «ترموالکتریک یونی» است؛ موادی که می‌توانند با کارایی بسیار بالاتر از نمونه‌های مرسوم، اختلاف دما را به جریان برق تبدیل کنند. پژوهشگران در این پروژه با بررسی رفتار یون‌ها در محلول‌ها و پلیمرها، به دنبال طراحی نسل جدیدی از ژنراتور‌های کوچک و منعطف هستند.

از جمله دستاورد‌های این طرح می‌توان به طراحی یک مدل نوآورانه برای پیش‌بینی و بهینه‌سازی عملکرد مواد ترموالکتریک، انتشار مقالات علمی در نشریات معتبر بین‌المللی و همچنین گشوده شدن مسیری تازه برای تولید گجت‌های پوشیدنی و حسگر‌های خودشارژشونده اشاره کرد. این دستاورد‌ها می‌تواند نقطه عطفی در استفاده از انرژی‌های سبز باشد؛ از تأمین انرژی دستگاه‌های کوچک و پوشیدنی گرفته تا بازیافت حرارت در صنایع بزرگ و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی.

برنامه «کانکت» سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی با هدف جذب و به‌کارگیری دانش، تجربه و ظرفیت‌های علمی و فناورانه ایرانیان متخصص خارج از کشور طراحی شده است. این برنامه بر پایه ایجاد شبکه‌ای از پژوهشگران، فناوران و کارآفرینان ایرانی و بین‌المللی شکل گرفته و تلاش دارد با فراهم کردن زمینه همکاری مشترک، مسیر انتقال دانش روز دنیا به داخل کشور را هموار کند.

از اهداف کلیدی برنامه کانکت می‌توان به تسهیل بازگشت نخبگان و پژوهشگران ایرانی به کشور و ایجاد بستر مناسب برای فعالیت آنان، توسعه همکاری‌های بین‌المللی در حوزه‌های اولویت‌دار علم و فناوری، حمایت از اجرای پروژه‌های مشترک فناورانه با رویکرد رفع نیاز‌های صنعتی کشور و ارتقای جایگاه علمی و فناورانه ایران در عرصه جهانی اشاره کرد.

این برنامه تاکنون زمینه اجرای ده‌ها پروژه در حوزه‌های مختلف از جمله انرژی، سلامت، کشاورزی، فناوری‌های دیجیتال و مواد نو به دست متخصصان ایرانی بازگشته به کشور را فراهم کرده و دستاورد‌هایی همچون توسعه فناوری‌های نوین، انتشار مقالات علمی بین‌المللی و ارتقای ظرفیت‌های صنعتی کشور را به همراه داشته است.