خبرگزاری دانشجوهوش مصنوعی در خدمت آب، انرژی و امداد و نجات؛ نخستین فراخوان ملی منتشر شد
به گزارش خبرنگار دانش و فناوری خبرگزاری دانشجو، عمادالدین فاطمی‌زاده، رئیس دبیرخانه ستاد توسعه فناوری هوش مصنوعی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان، در نشست رونمایی از فراخوان هوش مصنوعی در حوزه‌های آب، انرژی و امداد و نجات، با اشاره به اهداف این برنامه گفت: ما به دنبال آن هستیم که سرمایه‌گذاری‌ها به شکل هدفمند و مؤثر انجام شود و اثر فناوری در زندگی مردم به‌طور ملموس دیده شود. این نخستین فراخوان تخصصی در این حوزه است و تا پایان سال دو فراخوان دیگر نیز منتشر خواهد شد.
او با تأکید بر نقش فناوری در بهبود زیست مردم و ارتقای بهره‌وری دستگاه‌ها افزود: «هدف ما هدایت چالش‌های نرم‌افزاری کشور به سمت ایجاد ارزش برای جامعه و تقویت زیست‌بوم دانش‌بنیان است؛ به نحوی که زنجیره ارتباط میان نوآوری، صنعت و مصرف‌کننده شکل گرفته و حمایت‌های ساختاری مناسبی برای آن فراهم شود. فناوری و به‌ویژه هوش مصنوعی فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری هستند که هم توانمندی شرکت‌ها را در حل مسائل کشور به نمایش می‌گذارند و هم مسیر بازارسازی و تجاری‌سازی را هموار می‌سازند.
فاطمی‌زاده اهداف کلان این فراخوان‌ها را «تمرکز بر حل مسائل ملی اولویت‌دار، توسعه زیست‌بوم نوآوری، توانمندسازی شرکت‌های دانش‌بنیان، کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، ایجاد نظام انگیزشی و تسهیل تجاری‌سازی» عنوان کرد. او در تشریح الزامات پذیرش طرح‌ها توضیح داد: حضور شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه هوش مصنوعی به همراه یک شریک تخصصی معتبر از شروط اصلی پذیرش است. همچنین انعقاد قرارداد رسمی میان طرفین، ارائه ضمانت اجرای طرح و رعایت تمامی الزامات فنی و حقوقی الزامی خواهد بود.
به گفته وی، مدت زمان اجرای قرارداد‌ها حداکثر ۱۲ ماه تعیین شده است. در این فرایند، هزینه‌های شرکت‌ها با استفاده از سکوی ملی و منابع حمایتی کاهش می‌یابد و مالکیت معنوی پروژه‌ها در اختیار معاونت علمی باقی خواهد ماند. نتایج پروژه نیز باید در قالب نرم‌افزار متن‌باز و منطبق با الزامات سکوی ملی ارائه شود.
فاطمی‌زاده در ادامه درباره نحوه حمایت از طرح‌های برگزیده گفت: این طرح‌ها از محل تسهیلات ویژه و منابع معاونت علمی پشتیبانی می‌شوند. در صورت موفقیت و تکمیل پروژه در زمان مقرر، این تسهیلات می‌توانند به حمایت بلاعوض تبدیل شوند. تمامی مراحل ارزیابی و داوری به‌صورت شفاف و منصفانه انجام خواهد شد.
او در خصوص تعیین اولویت‌ها اظهار کرد: «این اولویت‌ها از طریق مشورت با اساتید دانشگاه، ارتباط مستقیم با صنعت و بهره‌گیری از نظر شرکت‌های مشاور و پیمانکار فعال تعیین شده‌اند تا همخوانی کامل میان دانش موجود و نیاز‌های واقعی کشور ایجاد شود. وزارت نفت و سایر نهاد‌های تخصصی نیز در نهایی‌سازی این لیست نقش داشته‌اند.
رئیس دبیرخانه ستاد توسعه فناوری هوش مصنوعی در ادامه به محور‌های فراخوان اشاره کرد:
• حوزه آب: پایش هوشمند منابع و اکوسیستم، پیش‌بینی تقاضا و توزیع بهینه، کشاورزی هوشمند، تغذیه پایدار سفره‌های زیرزمینی، بهینه‌سازی زیرساخت‌های شهری و صنعتی، اقتصاد هوشمند آب، نوآوری در مدیریت بحران‌های آبی و مدیریت همزمان آب و انرژی و فاضلاب.
• حوزه انرژی: پایش وضعیت تجهیزات، بهبود بهره‌برداری و کنترل سیستم‌های قدرت، صرفه‌جویی در مصرف، پیش‌بینی تولید و تقاضا، تشخیص سرقت و قاچاق سوخت، مدیریت همزمان چاه‌ها و مخازن، شبیه‌سازی شبکه گاز (همزاد دیجیتال) و پایش ماینر‌های غیرمجاز.
• حوزه امداد و نجات: توسعه سامانه ملی مدیریت امدادی چندزبانه، آموزش هوشمند برای امدادگران و مردم، شبیه‌سازی بحران و طراحی سناریو‌های امدادی در رویدادهایی، چون حج، اربعین و حوادث طبیعی.
فاطمی‌زاده در پایان با تأکید بر ضرورت کاربست‌پذیری و واقع‌گرایی طرح‌ها گفت: هر پیشنهادی باید بتواند چالشی واقعی از کشور را با بهره‌گیری از هوش مصنوعی حل کند. این فراخوان فرصتی است تا با تکیه بر توان داخلی و پرهیز از اتکا به زیرساخت‌های خارجی، راهکار‌های علمی و عملیاتی برای بهبود زندگی مردم ارائه شود.
