مرگ دریاچه ارومیه؟!

به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، محمد مهدی اکبرزاده؛ در صورت خشک شدن دریاچه ارومیه، ۶ میلیون نفر به طور مستقیم و ۱۵ میلیون نفر نیز به طور غیر مستقیم آسیب می‌بینند، طوفان‌های نمکی بر طبیعت، کشاورزی و حیات وحش کل منطقه تاثیر می‌گذارد.

همچنین در اینصورت، طوفان‌های نمکی به کشور‌های همسایه نیز می‌رسند. طوفان‌های گرد و غبار از کشور‌هایی مانند عراق و سوریه نیز تاثیرات جدی برای ما در پی خواهند داشت.

وجود ۱۰۲ جزیره در دریاچه ارومیه، خطر خشک شدن حیات وحش را نیز تهدید می‌کند.

گوزن زرد وحشی ایران در جزایر دریاچه زندگی می‌کنند، یکی از مهمترین مشکلات ما در موضوع خشک شدن دریاچه این است که شغال، پلنگ و روباه به جزایر آمده و گوزن زرد وحشی ایران که خطر انقراض آنها را تهدید می‌کند، را شکار می‌کنند.

بحران دریاچه تنها یک مسئله محیط‌زیستی نیست؛ هزاران کشاورز و دامدار در حاشیه دریاچه معیشت خود را از دست داده‌اند. کاهش حاصلخیزی زمین‌ها و مهاجرت اجباری روستاییان از تبعات جدی این روند است که می‌تواند به چالش‌های اجتماعی و حتی امنیتی منجر شود.

 

تغییرات اقلیمی، از مهم‌ترین دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه است

رضا صدیقی، نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار استان‌های خبرگزاری دانشجو اظهار کرد: بحث خشکی دریاچه ارومیه واقعا بحثی ناراحت کننده نه تنها در بحث منطقه‌ای، بلکه دید کشوری است. امیدواریم با شاهد بارش‌های فصلی امیدی برای احیا دریاچه زنده شود.

وی ادامه داد: تغییرات اقلیمی، از مهم‌ترین دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه است که باید دبیرخانه دریاچه ارومیه که واقع در استان آذربایجان غربی است، به تصمیمات لازم برای اقدام رسیده و با آن و انواع مسائل خشکی دریاچه ارومیه مقابله کنند.

صدیقی تاکید کرد: از مهم‌ترین اثرات خطرناک خشک شدن دریاچه ارومیه، بحث زیست محیطی است که باید بصورت کلان تصمیم گیری و اجرا شده تا مانع آسیب‌های آن شد.

نماینده مردم تبریز در مجلس گفت: باید تدابیری شود تا در صورت باد شدید، طوفان نمک مردم منطقه الخصوص مردم حاشیه نزدیک به دریاچه را دچار مضرات آن نکند.

 

 عواقب زیست محیطی خشک شدن دریاچه ارومیه بسیار خطرناک‌تر از حد تصور است

محمدحسین حسن زاده، مدیرکل حفاظت از محیط زیست آذربایجان شرقی در گفت‌و‌گو با خبرنگار استان‌های خبرگزاری دانشجو گفت: دریاچه ارومیه پیشتر به عنوان یک مخزن و منبع بسیار بزرگ آبی منطقه بوده که دارای اهمیت‌های چندجانبه الخصوص گردشگری در گذشته بوده است.

وی گفت: اما اکنون با خشک شدن دریاچه ارومیه متأسفانه شاهد بروز اثرات آن در بحث‌های مختلف به ویژه زیست محیطی هستیم چرا که اهمیت این مسئله آنقدر مهم است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت.

حسن زاده تاکید کرد: برای نمونه که همه ساله تابستانی با گرمای لطیف همراه بود، اما امسال شاهد گرمای سوزان و بسیار داغ مواجه بودیم تا حدی که این گرما بی سابقه گزارش شد، این نمونه بارزی از عواقب زیست محیطی خشک شدن دریاچه ارومیه در امسال بوده است.

وی گفت: اثرات این خشکی قطعا به موجودات و جانوران زنده جزیره‌های دریاچه را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد که باید فکری برای آن گونه‌های جانوری کرد.

گفتنی است؛ دریاچه ارومیه که در شمال‌غرب ایران و در مرز میان دو استان آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی قرار دارد، از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین دریاچه‌های داخلی ایران و یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های آب شور جهان به شمار می‌رود. این دریاچه، از دیرباز نه‌تنها دارای اهمیت زیست‌محیطی، بلکه دارای ارزش فرهنگی، اقتصادی و حتی گردشگری برای ساکنان منطقه بوده است.

دریاچه ارومیه قابل احیاست

عیسی بزرگ زاده، سخنگوی صنعت آب کشور در این خصوص گفت: دریاچه ارومیه متاسفانه تبدیل به نمونه کلاسیک مدیریت غلط آب و کشاورزی در کشور شده و مجموعه اقدامات پر هزینه ای که در این سال‌های طولانی برای احیای اون به کار رفته متاسفانه جواب نداده

وی افزود: به دلیل اینکه بخش اصلی کار که کاهش ۴۰ درصدی مصارف کشاورزی بوده به سویی نهاده شده جدی پیگیری نشده، قرار بود مصارف آب کشاورزی در کنار رهاسازی از سدها و تامین‌ها ۴۰% کاهش پیدا کند اما این کار نه تنها نشده که سطح کشاورزی افزایش یافته است.

وی ادامه داد: از نظر من دریاچه ارومیه قابل احیاست ولی نه با روش گذشته از نظر من شما بایستی یعنی مسئولیت ستاد احیا یا هر کسی که مسئول هست را به میزان که مورد نیاز زمین‌های کشاورزی کم بهره‌ور و بلند آب و مدارای محصولات غیر راهبردی رو از مدار خارج کرد و به کشاورزان معیشت جایگزین داد با استفاده از ابزارهای اقتصادی اجتماعی ممکن است.


ویژگی‌های جغرافیایی دریاچه ارومیه

مساحت اولیه این دریاچه در گذشته وسعت دریاچه ارومیه در حدود ۵٬۰۰۰ تا ۵٬۸۰۰ کیلومتر مربع تخمین زده می‌شد. عمق متوسط نیز به طور میانگین بین ۵ تا ۶ متر بوده و در برخی نقاط به بیش از ۱۵ متر نیز می‌رسید.

ارتفاع از سطح دریا دریاچه در ارتفاع حدود ۱٬۲۷۵ متر از سطح دریا واقع شده است. دریاچه ارومیه دارای بیش از ۱۰۰ جزیره کوچک و بزرگ بود که بسیاری از آنها زیستگاه پرندگان مهاجر و بومی بودند.

دریاچه ارومیه، یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های آب شور جهان و از مهم‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی ایران، طی سال‌های اخیر با کاهش شدید حجم آب مواجه شده است. این روند خشک شدن، پیامد‌های زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای را به همراه داشته و نگرانی‌های فراوانی را در سطح ملی و بین‌المللی به دنبال داشته است.

دریاچه ارومیه زیستگاه گونه‌های ارزشمندی همچون آرتمیا (یک نوع سخت‌پوست کمیاب) و پرندگان مهاجر بود. با کاهش شدید سطح آب و افزایش غلظت نمک، حیات این گونه‌ها به خطر افتاده و بسیاری از پرندگان مهاجر دیگر این مسیر را انتخاب نمی‌کنند.

 

اخبار مرتبط