ظفرقندی: در جنگ اخیر از هیچ کشوری کمک بهداشتی و درمانی نداشتیم

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، در توضیح بازدیدهای اخیر از بیمارستان‌ها در یکی از برنامه های تلویزیونی گفت:«دانشگاه علوم پزشکی تهران رفتیم و جلسه گذاشتیم، در یکی از زیرزمین‌ها. یک بار هم رفتیم دانشگاه علوم پزشکی ایران و جلسه‌ای داشتیم. آن باری که در تهران بود، وزارتخانه جلسه گذاشت. آقای دکتر پزشکیان هم با لباس مبدل، خیلی اسپورت و با یکی از این کلاه‌ها و حتی برعکس گذاشته بودند و من شنیدم با موتور رفت و آمد می‌کردند، اما اینجا با ماشین آمدند.»

وزیر بهداشت در روایت خود از تفاوت بحران اخیر با جنگ‌های گذشته، فضای آن دوران را چنین توصیف می‌کند: در جنگ‌های قدیم، الگوی نبرد میان رزمندگان و لشکرها بود؛ مجروحان بیشتر از تیر و ترکش و گلوله آسیب می‌دیدند و بمباران شهری تنها گاهی رخ می‌داد. اما این بار ماجرا متفاوت بود؛ جنگ به دل شهرها کشیده شد و قربانیان آن عمدتاً مردم عادی بودند؛ کودکانی که در خانه‌هایشان نشسته بودند، خانواده‌هایی که زیر آوار ماندند. دیگر خبری از مجروحیت‌های معمول جنگی نبود، بلکه آسیب‌ها بیشتر به شکل له‌شدگی و آوار بود؛ چیزی که در پزشکی به آن «کراش اینجری» گفته می‌شود.

او توضیح می‌دهد که در چنین شرایطی با پدیده‌ای به نام «مس‌کازوالتی اینجری» روبه‌رو می‌شویم؛ یعنی انبوهی از مجروحان که همزمان وارد سیستم درمانی می‌شوند. اینجا دیگر درمان فردی پاسخگو نیست و باید بر اساس اصول علمی و تریاژ، بیماران اولویت‌بندی شوند تا با امکانات محدود بتوان بیشترین نجات را رقم زد.

در یکی از حوادث، در میدان تجریش بیش از شصت نفر مجروح شدند. وزیر بهداشت که خود نزدیک محل بود با بیمارستان تماس گرفت تا برای کمک برود، اما پس از مدتی خبر دادند که کارها سامان گرفته است. مشکل اصلی راه انتقال بود؛ آسفالت کنده شده، آب بالا زده و مسیر بسته بود. آمبولانس‌ها نمی‌توانستند وارد شوند، پس پرستاران و امدادگران ناچار شدند با برانکارد وارد آب شوند و مجروحان را صدها متر به دوش بکشند تا به بیمارستان برسانند. با همه سختی‌ها، ظرف چند ساعت رسیدگی کامل انجام شد.

او در ادامه تأکید می‌کند که در آن روزها مهم‌ترین مسئله، حفظ روحیه نیروها و ماندن آن‌ها در محل خدمت بود. به گفته او، هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید که ترسی نداشت، اما آنچه اهمیت داشت، نوع واکنش و توان مدیریت خود و دیگران بود. بسیاری از پزشکان و پرستاران بیش از وظیفه‌شان ماندند و داوطلبانه کار کردند.

وزیر بهداشت همچنین یادآور شد که جلسات دولت در آن روزها کوتاه‌تر و صرفاً برای مرور مسائل فوری برگزار می‌شد. شایعاتی درباره فرار مسئولان پخش شده بود، اما او تأکید کرد که اکثر اعضای دولت در جلسات حضور داشتند. ارتباطات هم در ابتدا محدود بود و حتی برخی مسئولان تلفن‌های خود را خاموش می‌کردند تا خللی ایجاد نشود، اما به مرور خطوط امن جدید برای تماس‌های ضروری برقرار شد.

در نهایت او گفت در این بحران، مانند بسیاری از جنگ‌ها و حوادث پیشین، ایران عملاً تنها ماند. نه پیمان‌ها و تفاهم‌نامه‌های راهبردی و نه روابط بین‌المللی به کمک آمدند. همان‌طور که در جنگ هشت ساله جز اندکی کمک از سوریه و کره شمالی، دست دیگری در کار نبود، در این بحران نیز هیچ کمک خارجی جدی دریافت نشد. به تعبیر او، تجربه تاریخی نشان داده است که ایران همیشه در چنین بزنگاه‌هایی تنها بوده است.