اثرات مکانیسم ماشه از زبان سفیر انگلیس در ایران
خبرگزاری دانشجو - 1404-07-09 20:34:33
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، پرسش اصلی این است که مسیر رو به جلو چیست و آیا دیپلماسی همچنان می‌تواند شانس داشته باشد؟، ریچارد دالتون سفیر اسبق انگلیس در ایران در پاسخ گفت: «انتظار من این است که تماس‌ها میان طرفین ادامه یابد، اما بن‌بست برای مدتی تداوم خواهد داشت.»
به عقیده وی، «هیچ‌یک از طرفین حاضر نخواهند بود امتیازی بدهند، دست‌کم تا زمانی که وضعیت ایجادشده از سوی سازوکار پس‌گشت، مانند میزان پایبندی به تحریم‌ها و آثار آن، قابل ارزیابی باشد.»
دالتون بر این باور است که ایران باید فارغ از توافقات سیاسی، مسیر تعامل با آژانس را ادامه دهد. وی در این رابطه گفت: «در این شرایط دشوار، ضروری است که ایران به یک توافق جامع با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره شیوه‌های اجرای نظارت و اقدامات شفاف‌ساز دست یابد و آن را اجرا کند.».
اما اینکه طرف مقابل چه اقدامی برای بازگرداندن اعتماد ایران انجام خواهد داد، پرسش مهمی است که آینده دیپلماسی به آن وابسته است و زمان روشن خواهد کرد.
تحلیل‌گران در اروپا معتقدند که موضوع هسته‌ای ایران تنها از طریق دیپلماسی حل می‌شود. هاینتس گارتنر استاد دانشگاه وین بر این باور است که توافق ایران و آژانس ظرفیت آن را داشت که مبنای ادامه گفت‌و‌گو‌ها قرار گیرد، اما غرب به جای استفاده از این فرصت، بر نقاط ضعف توافق تمرکز کرد.
وی بیان داشت: سه کشور اروپایی و ایالات متحده در حالی مصمم بودند مکانیسم ماشه را فعال کنند که می‌توانستند پیشنهاد‌های اخیر ایران را نشانه‌ای از تمایل به همکاری قلمداد کنند. استاد اتریشی تصریح کرد که تنها مسیر حل موضوع هسته‌ای ایران ادامه گفت‌و‌گو‌های دیپلماتیک است.
پیتر وستمکات سفیر اسبق انگلیس در آمریکا هم معتقد است، شرایطی که ایالات متحده برای ازسرگیری مذاکرات تعیین کرده «بسیار سخت‌گیرانه‌تر از گذشته و حتی فراتر از مفاد برجام در سال ۲۰۱۵» است.» وی اذعان کرد که سطح اعتماد در تهران بسیار پایین است و انتخاب گزینه‌ها دشوار.
برخی کارشناسان حوزه سیاست خارجی بر این باورند که اقدام سه کشور اروپایی ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران نداشت و آنها تهران را به دلیل حمایت ادعایی از روسیه در جنگ اوکراین و جلب رضایت جناح‌های تندرو در دولت ترامپ (مانند مارکو روبیو) در ازای حمایت آمریکا از اوکراین، تنبیه کردند.
در مجموع، غرب امروز در نقطه‌ای تعیین‌کننده قرار دارد؛ بازگشت به مسیر دیپلماسی همراه با گام‌های اعتمادساز می‌تواند زمینه‌ای برای تداوم گفت‌و‌گو فراهم سازد، اما تداوم رویکرد‌های یکجانبه جز تضعیف اعتبار بین‌المللی ثمری نخواهد داشت. جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های گذشته با حسن نیت تمامی مسیر‌های دیپلماتیک را پیموده و اکنون انتظار می‌رود طرف مقابل نیز با پایبندی واقعی به تعهدات خود، امکان ادامه دیپلماسی را فراهم آورد.
