پایگاه فضایی چابهار آماده پرتاب نخستین ماهواره؛ بخش خصوصی موتور شتاب فضایی ایران

به گزارش خبرنگار دانش و فناوری خبرگزاری دانشجو، حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی کشور در جمع خبرنگاران اظهار کرد: پایگاه فضایی چابهار ۹۳ درصد پیشرفت داشته و درصدد هستیم که اولین پرتاب رو از این پایگاه انجام دهیم با اولین پرتاپ بخش زیادی از بخش‌های فنی پایگاه تست می‌شود و این پایگاه آماده پرتاب ماهواره داخلی و پرتاب‌های خارج از کشور می‌شود.

 

وی افزود: مراکز سلماس و چناران دومرکز مهم شمال غرب و شمال شرق کشور است پیشرفت خوبی داشتند و در پائیز هر دو مرکز را آماه بهره برداری داریم این مراکز سال‌های آتی هم تکمیل‌تر می‌شوند.

 

سالاریه تصریح کرد: زیر ساخت فیزیکی آماده می‌شود و به تدریج برای استفاده از ماهواره‌ها آنتن‌های متعدد نصب خواهد شد.

 

نقش پررنگ بخش خصوصی در شتاب‌گیری ساخت ماهواره‌های ایرانی

 

به گفته رئیس سازمان فضایی کشور، ورود بخش خصوصی به حوزه فضایی، به‌ویژه در ساخت ماهواره‌ها، مسیر توسعه این صنعت را شتاب داده است. بررسی تجربه‌های جهانی نیز نشان می‌دهد که در کشورهایی، چون چین، روسیه و آمریکا، زمانی روند توسعه فناوری‌های فضایی سرعت گرفته که بخش خصوصی فعالانه وارد رقابت شده است.

 

سالاریه گفت: در همین راستا، طی سال‌های اخیر شرکت‌های خصوصی ایرانی از سطح ساخت زیرسیستم‌ها فراتر رفته و به مرحله طراحی و ساخت کامل ماهواره رسیده‌اند. برای نمونه، ماهواره «کوثر ۱» که آبان سال گذشته پرتاب شد، در کمتر از یک سال با نمونه دوم خود ادامه پیدا کرد؛ این ماهواره هم‌اکنون تست‌های نهایی را پشت سر گذاشته و پرتابگر آن نیز مشخص شده است. این موفقیت‌ها، به باور کارشناسان، تنها در سایه ورود بخش خصوصی به عرصه فضایی ممکن شده است؛ چرا که این حضور به معنای ایجاد بازار، توسعه خدمات گسترده، رقابت و افزایش سرعت در طراحی و ساخت ماهواره‌هاست.

 

وی در ادامه گفت: با این حال، پژوهشگاه فضایی ایران و مراکز تحقیقاتی همچنان نقش پیشگام در ساخت ماهواره‌های سنگین‌تر، پیچیده‌تر و دارای فناوری‌های پیشرفته‌تر ایفا می‌کنند. این دسته از ماهواره‌ها که دقت تصویربرداری و پهنای باند بالاتری دارند، به دلیل ریسک‌های بالا و نیاز به فناوری‌های خاص، بیشتر بر عهده بخش‌های دولتی و تحقیقاتی است. به عنوان مثال، پروژه «ماهواره پارس» که با هدف دستیابی به تصاویر با دقت بالا در حال اجراست، از جمله طرح‌هایی است که تنها با توان پژوهشی و تخصصی مراکز دولتی و تحقیقاتی امکان‌پذیر است.

 

رئیس سازمان فضایی کشور گفت: بر اساس این تقسیم کار، بخش خصوصی مسئولیت توسعه ماهواره‌های با ریسک کمتر و نزدیک‌تر به بازار را بر عهده گرفته و مراکز پژوهشی نیز مأموریت توسعه ماهواره‌های پیچیده و فناورانه را دنبال می‌کنند. این رویکرد ترکیبی می‌تواند آینده صنعت فضایی کشور را به سمت رشد سریع‌تر و حضور پررنگ‌تر در بازار‌های بین‌المللی هدایت کند.

 

شبکه همکاری دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان در پروژه‌های فضایی کشور

 

سالاریه به همکاری گسترده پروژه‌های ملی فضایی ایران همچون ماهواره‌های «ناهید ۲»، «پارس ۱»، «پارس ۲» و «پارس ۳» با دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان در حال اجراست. بسیاری از زیرسیستم‌هایی که امروز در ماهواره‌های ایرانی نصب شده و سابقه پرتاب موفق دارند، محصول همین شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی هستند.

 

وی افزود: در این میان، پژوهشگاه فضایی ایران نقش محوری را بر عهده دارد و به‌عنوان طراح، تجمیع‌کننده و سازنده بخش‌هایی از زیرسیستم‌های پیچیده عمل می‌کند. این بخش‌ها معمولاً ریسک‌های بالاتر و فناوری‌های پیشرفته‌تری دارند که ورود به آنها برای بخش خصوصی دشوارتر است. از همین رو، پژوهشگاه فضایی مأموریت اجرای چنین بخش‌هایی را بر دوش می‌کشد تا پروژه‌های ملی با موفقیت به سرانجام برسند.

 

رئیس سازمان فضایی با اشاره به پشروی توسعه صنعت فضایی کشور در قالب شبکه‌ای گسترده از همکاری میان مراکز علمی، شرکت‌های فناور و پژوهشگاه فضایی ایران گفت: شبکه‌ای که علاوه بر تقویت توان داخلی، زمینه‌ساز افزایش خودکفایی و رقابت‌پذیری ایران در عرصه فناوری‌های پیشرفته فضایی خواهد بود.