بیماری خاموش کوهنوردان | خطرات نادیده گرفته شده صعود به قله
همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: ورزش کوهنوردی از زیباترین و چالشبرانگیزترین فعالیتهای انسانی است؛ تلاشی برای آزمودن توان، اراده و هماهنگی ذهن و بدن. اما در پس این شکوه، واقعیتی پنهان وجود دارد که بسیاری از ورزشکاران از آن غافلاند: «قامت خمیده» یا کایفوزیس، ناهنجاری ستون فقرات که به دلیل فشارهای شدید، حمل بار سنگین و استفاده نادرست از تجهیزات پدید میآید.
دکتر داریوش امرایی، متخصص آسیبشناسی ورزشی و حرکات اصلاحی، در مورد آسیبهای خاموش صعود و روشهای پیشگیری از آن به همشهری آنلاین گفت: بسیاری از کوهنوردان پس از طی مسیرهای طولانی با کولهپشتیهای سنگین، دچار خستگی عمومی و مفرط جسمانی میشوند. علت این خستگی تنها کمبود خواب یا تغذیه نیست؛ بلکه ضعف عضلات اکستنسور تنه است. همان عضلاتی که مانند جرثقیل ستون فقرات را صاف نگه میدارند ـ است که نقش مهمی دراینخصوص دارد. این عضلات را ضد جاذبه مینامیم؛ چون در حالت ایستاده، برای مقابله با نیروی جاذبه در انقباض دائمی هستند.
به گفته او، وقتی این عضلات آماده نباشند، بدن برای یافتن راحتی بهصورت ناخودآگاه به جلو خم میشود و این آغاز مسیر انحراف ستون فقرات است.
به گفته این متخصص، عضلات ضد جاذبه تنها به پشت محدود نمیشوند. بلکه عضلات دوقلو و نعلی پا، همسترینگها، چهار سر ران، گلوتئوسها و حتی عضلات شکمی، همه در حفظ راستای بدن نقش دارند. نشستن یا ایستادن نادرست و طولانیمدت بهمرور موجب ضعف و آتروفی این عضلات میشود. در نتیجه، بدن حساسیت خود را نسبت به نیروی جاذبه از دست میدهد و دچار بدشکلیهای تدریجی میشود؛ از دردهای گردن گرفته تا مشکلات مزمن ستون فقرات.
امرایی با بیان این که در میان کوهنوردان، ناهنجاری «کایفوزیس» یعنی افزایش قوس پشت به سمت جلو، بهویژه در میان حرفهایها رایجتر است، عنوان کرد: سه عامل اصلی باعث بروز این مشکل میشود: حمل کولهپشتیهای سنگینتر از حد استاندارد (بیش از ۱۵ درصد وزن بدن)، استفاده از باتوم یا عصای کوتاهتر از قد فرد و خستگی مفرط عضلات صافکننده پشت پس از انقباضهای طولانیمدت .
او هشدار میدهد این وضعیت نهتنها ظاهر بدن را تغییر میدهد، بلکه خطر آسیبهای جدی در مفاصل و عضلات را بالا میبرد.
بیشتر بخوانید:
چطور ستون فقرات کار میکند؟
تمرینات تقویت عضلات مچ پا بدون دستگاه و ابزار
از نظر این متخصص، راهحل، ساده اما نیازمند نظم و آگاهی است، این که کوهنوردان باید وزن کولهپشتی را به حد استاندارد برسانند، از باتومهایی متناسب با قد خود استفاده کنند و تمرینات قدرتی برای تقویت عضلات ضدجاذبه را در برنامه هفتگیشان بگنجانند.
به گفته امرایی، کوهنوردی تنها تمرینی برای پاها نیست؛ بلکه آزمونی برای کل بدن است.
او با بیان این که کایفوزیس، دشمن خاموش صعود است، تاکیذد کرد: اما با آگاهی، آمادگی جسمانی و رعایت اصول درست میتوان قامت را استوار نگه داشت. اگر عضلات ضدجاذبه را قوی نگه داریم، نهتنها قلهها را آسانتر فتح میکنیم، بلکه بدن هم استوار و سالم میماند.