ماجرای «حلقه انحصار ۱۰ نفره» و ارزهای دولتی/ استیضاح وزیر کشاورزی جدی شد؟
شائبه‌های سوء مدیریت و فساد در فرآیند واردات، توزیع و قیمت گذاری نهاده‌های دامی، تمرکز واردات نهاده‌ها در دست تعداد محدودی از شرکت‌ها، عدم شفافیت در فرآیند تخصیص ارز دولتی برای واردات نهاده‌ها و مشکلات سامانه بازارگاه نمایندگان را مجاب کرد تا تحقیق و تفحص از وزارت جهاد کشاورزی را دردستور کار قرار دهند، اما این فرآیند زمان بر است و اصلاح فوری وضعیت بازار را در پی ندارد . به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، انتقاد به گرانی کالا‌های اساسی، تضاد آمار‌های ارائه شده توسط وزارت جهاد کشاورزی با واقعیت‌های بازار و گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس مقدمه‌ای بود تا شائبه‌های مطرح شود که سیاست‌های وزارت جهاد به جای حمایت از تولید داخل و تامین امنیت غذایی بیشتر در جهت انحصار، افزایش واردات و زیان کشاورزان و مصرف کنندگان عمل کرده است. از سوء مدیریت در واردات نهاده های دامی تا فسادهای احتمالی محمدجواد عسگری رئیس کمیسیون کشاوری مجلس، درخصوص پیگیری تحقیق و تفحص از وزارت جهاد کشاورزی گفت: مشکل سوء‌مدیریت در نحوه ثبت سفارش، فرآیند واردات، زمان‌بندی بارگیری، انتقال به مراکز تولیدی و نحوه توزیع وجود دارد؛ درحالیکه در قانون، مسیر را برای این امور هموار شده است و همین موضوع باعث شد که تحقیق و تفحصی در این زمینه آغاز شود و ما هم با جدیت در حال پیگیری آن هستیم. عسگری با اشاره به علت تحقیق و تفحص مجلس از وزارت جهاد کشاورزی گفت: محور‌های تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت کشاورزی بیشتر حول محور سوء مدیریت در واردات نهاده‌های دامی ، نحوه توزیع نهاده‌های دامی و همچنین بحث فساد است که لازم است هم سوء‌مدیریت جمع‌وجور شود و هم فساد برچیده شود؛ چراکه تا زمانی که فساد وارد سیستمی می‌شود که با سفره مردم سر و کار دارد، حتماً باید با آن برخورد جدی صورت گیرد. او اعلام کرد: چیزی حدود دو میلیون و ۶۰۰ هزار تن گوشت سفید تولید می‌کنیم، در حالی که نیاز کشور در طول سال حدود دو میلیون و ۲۰۰ هزار تن است و مابقی مازاد است که می‌توانیم آن را فریز کنیم و به صنایع تبدیلی ببریم یا صادر کنیم. معمای حل نشدنی مازاد تولید و گرانی بی دلیل ؟ حال سوال مهم اینجاست که اگر بنا به گفته رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس، مازاد تولید (۴۰۰ هزار تن) گوشت سفید وجود دارد و کشور در این بخش خودکفاست منطق اقتصادی حکم می‌کند که قیمت‌ها پایین بیاید، یا مازاد محصول صادر شود؛ درحالیکه این چنین نیست و همچنان نوسان قیمت، کمبود‌های مقطعی و گرانی بربازار حکمفرماست که احتمالا به سوء مدیریت تنظیم بازار و رانت‌جویی در حوزه نهاده‌ها و صادرات برمی گردد. عسگری همچنین اظهار کرد: نیاز سالانه ما به جو، ذرت و سویا حدود ۲۱ میلیون تن است که از این میزان، حدود ۱۰ میلیون تن ذرت نیاز داریم که بین یک و نیم تا دو میلیون تن آن در داخل تولید می‌شود و مابقی وارداتی است. در مورد سویا، از پنج میلیون تن نیاز، حدود ۳۰۰ هزار تن را خودمان تولید می‌کنیم و بقیه وارداتی است و در مورد جو هم اگر شرایط خوب باشد، حدود ۵۵۰ هزار تن تولید داخلی داریم. برچه اساسی محاسبه می کنید آقای وزیر؟ این داده‌ها از سوی رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس درحالی مطرح می‌شود که چندی پیش وزیر جهاد کشاورزی مدعی شد که حدود ۶۰ درصد نیاز‌های غذایی کشور تولید داخل است این درحالی است که باوجود تولید فقط ۲ میلیون تن برای نیاز ۱۰ میلیون تنی (۲۰ درصد خودکفایی) کاملا در تناقض کامل است. این آمار نشان می‌دهد که کشور وابستگی شدید به واردات نهاده‌های دامی (مانند ذرت، جو و کنجاله سویا) دارد، اما وزارت جهاد کشاورزی به جای آنکه به دنبال رفع وابستگی به واردات نهاده‌های دامی باشد خود را مشغول تخصیص ارز و واردات کرده است که به دنبال آن سود کلان حاصل از واردات با ارز دولتی، انحصار در واردات و فروش غیرقانونی نهاده‌ها در بازار آزاد، پشت پرده چنین آمارهایی است. ارزهای دولتی از کجا سردرآورد؟ به نظر می‌رسد تحقیق و تفحص از این وزارتخانه، کمک به شفاف‌سازی یکی از پرابهام‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور است که سال‌هاست محل انتقاد تولیدکنندگان و بازرگانان بوده است و باید بررسی دقیق از میزان ارز ترجیحی تخصیص‌یافته برای واردات نهاده‌های دامی (ذرت، سویا، جو) انجام شود و مشخص شود که به چه شرکت‌هایی داده شده است و آیا به طور صحیح صرف واردات شده است یا خیر؟ از حلقه انحصار واردات نهاده های دامی چه خبر ؟ ازسویی دیگر، لازم است حجم نهاده‌های دامی وارد شده، زمان‌بندی بارگیری و انتقال به مراکز تولیدی و مقایسه آن با نیاز واقعی کشور مشخص شود البته برخی اعضای مجلس شورای اسلامی و حتی کارشناسان این حوزه براین باورند که «حلقه انحصار واردات نهاده‌های دامی» در دست تعداد محدودی از شرکت‌ها و اشخاص است (کمتر از ۱۰ نفر) که همواره این موضوع مورد نقد بوده و حالا مجلس به دنبال شفاف سازی دراین زمینه است. ردپای خانواده مدلل در بازار نهاده های دامی اگر بخواهیم نیم نگاهی به بزرگترین شرکت هایی که دراین زمینه فعال هستند بیندازیم ؛ از ش رکت‌های «خانواده مدلل» ( مجتمع ماهیدشت کرمانشاه)، شرکت «هزار دانه سپاهان» و شرکت «کیهان فراز کاسپین» گرفته تا شرکت « پشتیبانی امور دام» که سهم قابل توجهی از واردات نهاده‌های دامی (حدود ۳۳ درصد) در اختیار این شرکت است را باید نام ببریم . همچنین نام شرکت «تولیدی و بسته‌بندی پاک دیده » و شرکت «بازرگانی دولتی» از جمله شرکت های فعال دراین حوزه هستند که گرچه در سال‌های گذشته، تعداد زیادی شرکت برای واردات نهاده‌ها ثبت سفارش کرده‌اند، اما بخش عمده واردات در عمل توسط تعداد بسیار محدودی انجام شده است. به گزارش تابناک، به نظر می‌رسد با توجه به حساسیت موضوع و سابقه طرح‌های نظارتی مجلس، احتمال تذکر جدی یا استیضاح وزیر جهاد کشاورزی به دلیل عملکرد این وزارتخانه در حوزه نهاده‌های دامی و کالا‌های اساسی مطرح باشد ؛ البته پیش‌تر نیز درخواست استیضاح او مطرح شده بود و نمایندگان از نوسانات شدید بازار نهاده‌ها و محصولات دامی، عدم مدیریت مناسب و ناتوانی در ارائه برنامه روشن برای کنترل بازار گلایه های جدی داشتند.
تابناک