«فونت یحیی سنوار» رونمایی شد؛ تاکید نجابتی بر طراحی «فونت حاج‌قاسم»
به گزارش مشرق ، مراسم رونمایی از «فونت سنوار، فونت مقاومت» عصر چهارشنبه ۲۳ مهر، با حضور مسعود نجابتی، سیدمسعود شجاعی طباطبایی، کوروش پارسانژاد، محمد روح‌الامین، سیدشهاب‌الدین شکیبا مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری و مسعود پورزارعی در سالن مهر حوزه هنری برگزار شد.
این مراسم با تلاوت آیاتی از کلام الله مجید و پخش سرود جمهوری اسلامی ایران آغاز شد.
اجرای این مراسم برعهده رسالت بوذری بود.
«فونت سنوار» توسط حسین چمن‌خواه هنرمند طراح گرافیک، طراحی و همزمان با سالگرد شهادت یحیی سنوار رونمایی خواهد شد. این فونت با مدیریت هنری مسعود نجابتی در آتلیه کانون هنر شیعی طراحی و اجرا شده است.
حاج رمضان دوست داشت «سمفونی فلسطین» ساخته شود
مسعود نجابتی در ابتدای این مراسم با ذکر خاطره‌ای درباره جرقه اولیه طراحی فونت سنوار، گفت: خاطرم است روزی که توفیق داشتیم خدمت شهید حاج رمضان (که الان در ایران شناخته شده است) رسیدیم، ضمن تقدیر از کارهای هنری که طی سال‌ها صورت گرفته بود، پیشنهادهایی نیز به ما دادند و بر خلق کارهای ماندگار نیز تاکید کردند. ایشان خیلی دوست داشت که «سمفونی فلسطین» ساخته شود و در واقع درباره این ابعاد فکر می‌کرد؛ یعنی می‌خواست کارهای ماندگار و تأثیرگذار انجام شود. ایده فونت مقاومت، نیز از همان جلسه شکل گرفت.
وی در ادامه توضیح داد: خیلی از کارهای ما طراحان گرافیک تاریخ مصرف دارد و معدود آثار ما ماندگار می‌شوند اما ماندگارترین کار گرافیکی، قلم یا فونت است. بعضی وقت‌ها هم، پشت این ماندگاری، دلایلی است که آن اثر را جاودانه می‌کند. مثلا در حوزه فونت یا تایپ‌فیس، خیلی از فونت‌های ما سابقه حدود ۷۰ ساله دارند. دلایل انتخاب این فونت‌ها متفاوت است اما یکی از اصلی‌ترین آنها همانا ماندگاری‌اش است.
نجابتی اظهار کرد: مسئله دیگری که برای من اهمیت داشت این بود که هر فونت هویت دارد و صاحب نام است؛ یعنی برای هر محصول گرافیکی باید نام‌گذاری صورت گیرد. این کار برای من جذاب است چون نشان می‌دهد که این آثار شخصیت و هویت دارند و در طول زمان نامی برایشان گذاشته می‌شود. مثلا، جلد کتاب‌ها یا محتوای آنها، نشانه‌هایی هستند که نشان می‌دهند این اثر، هویت و شخصیت دارد و باید نام‌گذاری شود.
وی در مورد انتخاب عنوان برای فونت‌ها بیان کرد: در طول تاریخ، روش‌های مختلفی برای نام‌گذاری فونت‌ها وجود داشته و این خودش جالب است که ما برای خیلی از آنها، حتی برای فونت‌هایی که اشاره مستقیم به موضوع ندارند، هم نام می‌گذاریم. تقریباً در جهان، برای بسیاری از مشاهیر، فونت‌هایی ویژه طراحی شده است. ممکن است خود فرد طراح حروف بوده یا خوشنویس، و فونتی بر اساس آثار او ساخته شده باشد.
نهادها و سازمان‌ها پای کار طراحی فونت قهرمانان بیایند/ فونت حاج‌قاسم طراحی شود
مدیر کانون هنر شیعی در ادامه بیان کرد: متأسفانه، در حوزه هنر انقلاب، بعد از چهل سال، هنوز هیچ فونتی برای شخصیت‌های بزرگ‌مان مانند حاج قاسم طراحی و ساخته نشده است. این موضوع از کم‌توجهی است و امیدواریم که ان‌شاءالله در آینده بتوان این کمبود را جبران کرد و سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی بیشتر به این موضوع اهمیت دهند. من از این فرصت اعلام می‌کنم و از همه رسانه‌های حاضر در جمع می‌خواهم که بر اهمیت این موضوع تأکید داشته باشند، تا بتوانیم در کنار تولید آثار هنری، از نظر هویت‌سازی و نشان دادن شخصیت‌های شاخص کشور هم اقدام جدی کنیم.
وی تاکید کرد: حوزه هنری مهم‌ترین نهاد هنری در حوزه انقلاب است و باید در این زمینه پیش‌قدم شود و در حوزه‌های مختلف ادبی و هنری، فونت مفاخر را طراحی و منتشر کند.
نجابتی عنوان کرد: البته رسیدن به مکتب حاج قاسم و دیگر شخصیت‌ها زمان می‌برد، اما وقتی می‌بینیم موسسات خصوصی و بانک‌ها برای هویت سازمانی‌شان دست به دامن طراح‌ها هستند که فونت اختصاصی طراحی کنند، باید تأسف خورد که چرا ما در این حوزه کوتاهی کرده‌ایم.
وی اظهار کرد: در این سال‌ها واکنش‌های ما عموماً سریع و مقطعی بود؛ شما شاهد هستید هر روز با حادثه‌ای مواجهیم. آن زمان‌ها گذشت که سالی یکی دو پوستر یا نقاشی خلق می‌شد. الآن صبح که بیدار می‌شویم و اخبار را می‌بینیم، تقریباً بیشتر همکاران هم همین‌طور اند؛ بلافاصله به فکر واکنش هستند.
نجابتی در پایان تاکید کرد: طراحی فونت مقاومت، بیشتر از ادای دین است؛ احترام و پاسداشت حق بزرگی است که بر گردن ماست، به‌ویژه در شرایطی که اسم این بزرگان را در فضای مجازی، علاوه بر تصاویر و فیلم‌هایشان، هدف تخریب و ترور قرار می‌دهند. بنابراین، این کار فقط ادای دین نیست، بلکه یک وظیفه و تکلیف است که ما این اسامی را به همین شکل حفظ و ثبت کنیم و در تاریخ هنر و فضای هنرهای تجسمی نگه داریم.
فونت یحیی سنوار، روایتگر است
اسدالله چهره‌پرداز هنرمند پیشکسوت طراح گرافیک نیز که با دعوت مسعود نجابتی روی صحنه آمد، گفت: مقوله طراحی فونت مقوله خاصی است و در طول تاریخ گرافیک ایران به آن کم‌توجهی شده است. نوشتار دوش به دوش تصویر حرکت می‌کند و حتی گاهی برخی همکاران پوسترهایی طراحی می‌کنند که ساختار غالبش، حروف است و ما این سبک‌ها را تایپوگرافی می‌نامیم یعنی طوری است که حروف نیز می‌توانند راوی باشند و روایتی را بیان کنند.
وی فونت‌ها را به ۲ دسته عمده فونت رسمی بدون لحن و فونت‌هایی که لحن خاصی را ارائه می‌دهند، تقسیم کرد و توضیح داد: فونت‌های رسمی که لحن خاصی را ارائه نمی‌دهند، فونت‌هایی هستند که در مسایل روزمره و در روزنامه‌ها از این فونت استفاده می‌شود. اما این فونت مقاومت، دارای لحن است و ضربه‌ها و تاش‌های قلم پراستحکامی دارد و حس مقاومت را می‌رساند. حروف نسبت به موارد دیگر در گرافیک، محدود هستند اما می‌توان طوری کار کرد که احساساتی را منتقل کند. این در حالی است که بسیاری از کلمات را نمی‌توان طراحی کرد که واقعاً معنای خودشان را برسانند.
چهره‌پرداز گفت: فونت‌هایی نیز هستند که روایت‌گرند و دارای لحن هستند اما متاسفانه خیلی کم روی آنها کار شده است. اما امروز خوشحالم فونتی مقابل چشمان ما است که روایتگر است و در حال حرف زدن با ما مخاطبان است. برای خود من روز مبارکی است که تولد یک فونت را شاهد هستیم.
سایه مسعود نجابتی روی فونت «یحیی سنوار» مشهود است
کوروش پارسانژاد هنرمند طراح گرافیک نیز به عنوان سخنران بعدی گفت: بیرون سالن صحبت درباره مجله «کمان» شد که من با دوستانم ۲ مسعود (نجابتی و شجاعی طباطبایی) بودم. یادم است که زمانی که روی گرافیک مجله «کمان» کار می‌کردم، به سختی دنبال قلمی می‌گشتم تا با حال و هوای مجله هماهنگی داشته باشد. در آن دوره، قلم یاسمین را پیدا کردم که شخصیت محکم و نسبتاً پهنی داشت و زوایای تیز آن خیلی من را جذب کرد. فونت یاسمین، برای مفاهیمی که در مجله «کمان» درباره گرافیک آن سال‌ها مطرح می‌کردیم، بسیار مناسب بود. خوشبختانه، در این دهه اخیر، جوانانی هستند که تخصصی در طراحی تایپ‌فیس و فونت دارند و کار می‌کنند. وقتی نگاهی می‌اندازم به آن فونت‌هایی که خوش‌ترکیب‌تر هستند و رغبت بیشتری برای استفاده در دسترس هستند، می‌بینم تعدادشان نسبت به ۱۰ سال قبل بیشتر شده است.
وی بیان کرد: فونت مقاومت، فونتی است که به قول آقای چهره‌پرداز، روایتگر است و لحن و لهجه دارد، یعنی یک فونت رسمی نیست، نوعی مقاوت و شخصیت خاص دارد. شخصاً این فونت را خیلی دوست دارم. این قلم به دلیل ضخامت کرسی‌اش خیلی مناسب و سر جای خودش است و با مفهومی که برای آن طراحی شده، خیلی هم‌تراز است.
وی همچنین اظهار کرد: در کارهای مسعود نجاتی هم این جامعیت و زیباشناسی مشاهده می‌شود و من بر این باورم که سایه‌ای که در طراحی این فونت استفاده شده، بازتاب همان زیبایی‌شناسی است که در کارهای مسعود وجود دارد. فکر می‌کنم در این حوزه باید خیلی کار شود تا قلم‌های درجه یک خلق شود.
پارسانژاد تصریح کرد: این طراحی به اعتقاد من، بیش از شخصیت، لهجه پیدا کرده است؛ دخالت‌ها یا رفتارهایی که این فونت را شکل داده، حس خوشنویسی پیدا کرده است، این قلم را از شخصیتی مقاوم، شخصی‌تر کرده است و فکر می‌کنم خیلی سخت است طراحان مختلف از آن استفاده کنند.
وی گفت: این نوشتار به گونه‌ای است که تاثیر بسیاری در چشم بیننده می‌گذارد همان‌طور که من فکر می‌کنم تنها حمید عجمی است که می‌تواند با خط معلی کار کند. دنیای طراحی فونت بسیار سخت است و من در این حوزه اصلا وارد نشده‌ام. امیدوارم راه تان ادامه پیدا کند.
در ادامه مراسم، حسین چمن‌خواه طراح فونت «یحیی سنوار» با نمایش مراحل طراحی این فونت، به توضیحاتی درباره آن پرداخت و تاکید کرد که عمده کارهای هنری این فونت برعهده مسعود نجابتی بوده است.
وی گفت: روایت و داستان شکل‌گیری این فونت به عملیات «طوفان الاقصی» و نسل کشی در فلسطین برمی‌گردد. من حدود ۲ سال مشغول طراحی فونتی بودم که با شهادت یحیی سنوار تداخل کرد که پس از آن اسم فایل‌ها را سنوار گذاشتم و آقای نجابتی از این اسم بسیار استقبال کرد. سنوار به شیوه خاصی شهید شده بود و تصویر شهادتش، قهرمان گونه بود و این ترکیب سبب شد تا علاقه‌مندی به این شخصیت پیدا شود. پس از آن، آقای نجابتی گفت چه خوب است این فونت طراحی شود و سال که جدید شد، من مشغول این کار شدم.
چمن‌خواه در پایان خبر داد که قرار است عواید این فونت، وقف غذای کودکان غزه شود و از آبان ماه در سایت «نام و هنر» نمایش داده می‌شود.
در پایان مراسم، مسعود نجابتی، مسعود شجاعی طباطبایی، اسدالله چهره‌پرداز، کوروش پارسانژاد، سیدمهدی حسینی رئیس حوزه هنری استان قم، محمد روح‌الامین و حسین چمن‌خواه روی صحنه آمدند و فونت «یحیی سنوار، فونت مقاومت» رونمایی شد.
مشرق نیوز