خبرگزاری دانشجویحیی سنوار چطور به شهادت رسید
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، یحیی سنوار، مردی که اسمش با یکی از طولانی‌ترین درگیری‌های خاورمیانه گره خورده است. کسی که نمادی از پیچیدگی و تضادهای عمیق در سرزمینی است که هر روز زیر سایه جنگ و تنش قرار دارد. از کودکی در کوچه‌های غزه تا سال‌ها زندگی در سلول‌های انفرادی زندان‌های اسرائیل، او راه پر فراز و نشیب را طی کرد تا به عنوان یکی از تأثیرگذارترین و در عین حال بحث‌برانگیزترین رهبران حماس شناخته شود. اما یحیی سنوار کیست؟ چگونه توانست از یک زندانی به رهبر حماس تبدیل شود؟ چه نقشی در تقویت جناح نظامی حماس و طراحی جنگ‌های متعدد با اسرائیل ایفا کرده است؟ چرا بسیاری او را به عنوان یکی از افراد کلیدی در شکل‌گیری آینده‌ی فلسطین و اسرائیل می‌شناختند؟ و از همه مهمتر، چطور کشته شد و چه جزئیاتی از مرگش می‌دانیم؟
یحیی سنوار: از تولد تا زندان
قبل از هر چیز، بیایید نگاهی بیندازیم به اینکه یحیی سنوار از کجا آمده است. "یحیی ابراهیم حسن السنوار"، مشهور به "ابو ابراهیم"، در ۲۹ اکتبر ۱۹۶۲ از پدر و مادری که در جنگ ۱۹۴۸ اعراب و اسرائیل آواره شده بودند، به دنیا آمد. او در اردوگاه پناهندگان خان یونس در نوار غزه به دنیا آمد، اردوگاهی که مردمش در شرایط بسیار بدی زندگی می‌کردند و به کمک‌های آژانس امداد سازمان ملل وابسته بودند.
سنوار دوران مدرسه را در خان یونس گذراند و در اوایل دهه ۱۹۸۰ وارد دانشگاه اسلامی غزه شد تا در رشته زبان عربی تحصیل کند. این دوران تحصیل کمک زیادی به شکل‌گیری شخصیت کاریزماتیک او کرد. او زمانی وارد دانشگاه شد که بسیاری از جوانان فلسطینی در نوار غزه به اسلام‌گرایی گرایش پیدا کرده بودند و تلاش داشتند تا مناقشه اسرائیل و فلسطین را که پان‌عربیسم نتوانسته بود به نتیجه برساند، به سرانجامی برسانند. سنوار نیز در سال ۱۹۸۲ به دلیل مشارکت در سازمان‌های اسلامی دانشجویی بازداشت شد.
بازداشت‌های متعدد و نخستین ارتباط با حماس
اسرائیل اولین بار سنوار را در سن ۲۰ سالگی دستگیر کرد و او در سال‌های بعد نیز چندین بار بازداشت شد. در همین دوران، او توانست اعتماد شیخ احمد یاسین، بنیان‌گذار حماس را جلب کند و پس از تشکیل حماس، به این گروه سیاسی نزدیک شد. قبل از تأسیس حماس، سنوار در سازماندهی گروه "جهاد و دعوت" مشهور به "المجد" فعال بود. این گروه، مأموریت داشت تا هویت جاسوسان فلسطینی که توسط اسرائیل استخدام می‌شدند را افشا کند. زمانی که حماس در سال ۱۹۸۷ تشکیل شد، المجد بخش امنیتی آن را تشکیل داد و سنوار در این بخش فعال بود. پس از یک سال، که مشخص شد این شبکه مسلح است، سنوار به مدت چندین هفته توسط اسرائیل بازداشت شد.
سنوار در زندان
در سال ۱۹۸۸، سنوار به اتهام دزدیدن و کشتن دو سرباز اسرائیلی دستگیر شد. یکی از اتهامات اصلی او نیز کشتن ۱۲ فلسطینی مظنون به همکاری با اسرائیل بود. نهایتاً، سنوار به چهار بار حبس ابد محکوم شد و به زندان افتاد. او بین سال‌های ۱۹۸۸ تا ۲۰۱۱، یعنی بیش از ۲۲ سال، در زندان‌های اسرائیل به سر برد، بخشی از این دوران را در سلول انفرادی گذراند و همین امر باعث شد که افراطی‌تر شود. در زندان، سنوار بیشتر وقتش را صرف خواندن روزنامه‌های اسرائیلی و کتاب‌های مختلف کرد و توانست زبان عبری را یاد بگیرد. یکی از بازجوهای او در مصاحبه‌ای گفته بود که سنوار به شدت کنجکاو بود و کتاب‌هایی درباره شخصیت‌های مهم اسرائیلی مانند اسحاق رابین می‌خواند. سنوار در زندان با استفاده از نفوذ خود، توانست به یکی از رهبران زندانیان تبدیل شود و حتی مسئولیت نظم و انضباط زندانیان را بر عهده بگیرد.
از زندان به رهبری حماس
سنوار در سال ۲۰۱۱ در جریان مبادله زندانیان بین اسرائیل و حماس که در آن ۱۰۲۷ زندانی فلسطینی آزاد شدند، آزاد شد. او که یکی از آزادشدگان بود، به غزه بازگشت و در شرایطی که حماس پس از درگیری‌های داخلی با جنبش فتح، اداره نوار غزه را به دست گرفته بود، سنوار به سرعت به یکی از رهبران برجسته حماس تبدیل شد. چند ماه بعد از آزادی، سنوار به عنوان عضو دفتر سیاسی حماس در نوار غزه انتخاب شد. او از تجربه‌اش در زندان استفاده کرد و هم‌بندی‌های سابقش را به دور خود جمع کرد و در نهایت توانست در نوار غزه نفوذ بسیاری پیدا کند.
انتخاب به عنوان رئیس حماس در غزه
در سال ۲۰۱۵، سنوار به عنوان رئیس حماس در نوار غزه انتخاب شد. او پس از انتخاب به عنوان رئیس حماس، در یکی از سخنرانی‌هایش اظهار کرد که زمانی که حماس درباره به رسمیت شناختن اسرائیل بحث می‌کرد، گذشته است و اکنون بحث اصلی این است که کی اسرائیل را نابود خواهیم کرد. سنوار با استفاده از نفوذ و کاردانی‌اش، حماس را در نوار غزه تحکیم کرد و ارتباطات جدیدی با کشورهایی چون مصر و ایران برقرار کرد. این اقدامات باعث شد که محبوبیت او در غزه افزایش یابد و بسیاری از فلسطینی‌ها به او به عنوان نمادی از تلاش و مبارزه برای آزادی نگاه کنند.
افزایش تنش‌ها و حملات اسرائیل
در سال ۲۰۱۸، سنوار در مصاحبه‌ای گفت که از این پس تمام قد از نفوذ به خاک اسرائیل از طریق حصارهای مرزی حمایت خواهد کرد. او همچنین در این سال از یک سوء قصد از سوی گروه رقیب در تشکیلات خودگردان فلسطینی جان سالم به در برد. در ماه مه ۲۰۲۱، خانه و دفتر کار او هدف حملات هوایی اسرائیل قرار گرفت اما خود سنوار آسیبی ندید. در این دوران، درگیری‌ها میان فلسطینی‌ها و اسرائیل شدت گرفت و سنوار به عنوان یکی از شخصیت‌های محوری در هدایت این درگیری‌ها شناخته شد.
شهادت یحیی سنوار
سرانجام، در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۴، وزیر خارجه اسرائیل کشته شدن یحیی سنوار را در عملیات ارتش این کشور اعلام کرد. ارتش اسرائیل در ۱۶ اکتبر در منطقه تل‌السلطان در رفح به سه شبه‌نظامی حمله کرد و در جریان درگیری، هر سه نفر کشته شدند. پس از بررسی اجساد کشته‌شدگان، یکی از آن‌ها شباهت زیادی به یحیی سنوار داشت. ارتش اسرائیل بعد از شناسایی این فرد، با شلیک گلوله تانک او را کشته و جسدش را برای آزمایش‌های بیشتر به اسرائیل منتقل کرد. مقامات اسرائیل پس از انجام آزمایش‌ها مرگ سنوار را تایید کردند.
پایان یک دوران، اما نه پایان جنگ
کشته شدن یحیی سنوار یک هدف مهم برای اسرائیل بود، اما پایان او به معنای پایان جنگ غزه نیست. نتانیاهو تأکید کرده است که جنگ حداقل تا زمانی که ۱۰۱ گروگان در دست حماس آزاد نشوند، ادامه خواهد یافت. اگرچه سنوار کشته شد، اما او همچنان به عنوان یکی از شخصیت‌های محوری در تاریخ معاصر فلسطین و اسرائیل باقی خواهد ماند.
