تبدیل دانشگاههای تربیت معلم؛ از مرکز پرورش به ادارات آموزشی!

ریحانه بهزادی، معلم فیزیک و دانشآموخته دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، از تجربیات خود در دانشگاه تربیت معلم صحبت کرد و به چالشهایی اشاره کرد که در این فضا وجود دارد.
به گفته او، دانشگاههای تربیت معلم بیشتر شبیه به محیطهای کارمندی هستند و انگیزههای دانشجویان برای فعالیتهای دانشجویی کمتر به چشم میآید. بهزادی معتقد است که این دانشگاهها باید توجه بیشتری به تربیت معلمانی متناسب با نیازهای واقعی مدارس و جامعه داشته باشند، چرا که فارغالتحصیلان این دانشگاهها اغلب به عنوان دانشآموختگان رشتههای مختلف وارد مدارس میشوند، نه به عنوان معلمان متخصص.
مشروح این گفتگو که در آن پیرامون فضای کار معلمی برای خانمها از زبان دانشجومعلم دیروز و دبیر امروز آمده را در ادامه میخوانید:
ریحانه بهزادی، دانشآموخته رشته فیزیک، در ابتدای گفتگو به تصورات اولیه خود از معلمی اشاره کرد.
او گفت که قبل از ورود به حرفه معلمی تصور میکرد که معلم باید "خدای کلاس" باشد. در ذهنش معلم به فردی شیک و بانفوذ تبدیل میشد که همه دانشآموزان باید به حرفهایش گوش دهند و طبق برنامه درسی عمل کنند. اما با ورود به کلاسهای درس، متوجه شد که معلمی با چالشهای متعددی روبهرو است و نیاز به عوامل زیادی برای تاثیرگذاری روی دانشآموزان دارد. به گفته خانم بهزادی، تدریس و تربیت دانشآموزان نیازمند تلاش و دقت بیشتری است و معلم باید با مسائل متنوعی در کلاس روبهرو شود.
چالشهای معلمی و نقش دانشگاههای تربیت معلم
خانم بهزادی در ادامه از تجربیات خود در دانشگاه تربیت معلم صحبت کرد. او فضای این دانشگاهها را متفاوت از سایر دانشگاهها توصیف کرد و گفت که در این فضا بیشتر شبیه به کارمند بودن، زیرا انگیزههای دانشجویان کمتر به سمت فعالیتهای دانشجویی حرکت میکند. به نظر خانم بهزادی، دانشگاههای تربیت معلم باید بیشتر به تربیت معلمانی متناسب با نیازهای واقعی مدارس و جامعه توجه کنند. او به این نکته اشاره کرد که در بسیاری از موارد، دانشآموزانی که از این دانشگاهها فارغالتحصیل میشوند، بیشتر به عنوان دانشآموختگان رشتههای مختلف وارد مدارس میشوند تا معلمان واقعی.
این دانشگاهها بیشتر به فضاهای اداری و کارمندی شباهت پیدا کردهاند تا محیطهایی که دانشجویان را برای رویارویی با چالشهای واقعی مدارس آماده کنند. این مشکل نه تنها به کمبود انگیزههای دانشجویی برمیگردد، بلکه به نبود ارتباط نزدیک و مؤثر بین دانشگاه و مدارس هم مرتبط است.
در واقع، یکی از مشکلات اصلی این است که دانشگاههای تربیت معلم به جای اینکه به دانشجویان معلم، مهارتها و توانمندیهای واقعی برای تدریس در مدارس را بیاموزند، بیشتر به نظریات و دانشهای عمومی محدود میشوند. این موضوع باعث میشود فارغالتحصیلان این دانشگاهها نتوانند به خوبی نیازهای واقعی کلاسها و دانشآموزان را برآورده کنند و نتایج مطلوبی از آموزشهایشان حاصل نشود.
برای اصلاح این وضعیت، نیاز است که دانشگاههای تربیت معلم بتوانند تعامل بیشتری با مدارس داشته باشند، برنامههای آموزشیشان را به روز کنند و دانشجویان را برای مواجهه با چالشهای عملی تدریس آماده کنند. این تغییرات میتواند به ایجاد انگیزههای بیشتر در دانشجویان و پرورش معلمان متخصص و باانگیزه منجر شود.
ویژگیهای معلم موفق در ارتباط با نسل جدید
در ادامه، خانم بهزادی از چالشهای ارتباط با دانشآموزان نسل جدید (نسل زد) صحبت کرد. او بیان کرد که این نسل ویژگیهای خاصی دارد؛ از جمله توانایی انتخاب و جلب توجه به مسائل مختلف در دنیای دیجیتال. او اشاره کرد که برای برقراری ارتباط با این نسل، معلمان باید کلاسهای خود را جذاب و با رویکردهای جدید طراحی کنند تا بتوانند توجه دانشآموزان را جلب کنند.
همچنین، خانم بهزادی به مشکل کاهش دامنه توجه دانشآموزان اشاره کرد و افزود که این نسل عادت کرده است که اطلاعات سریعاً در دسترس باشد و نیاز به صبر بیشتری در فرآیند یادگیری دارند.
خاطرهای شیرین و بامزه از کلاس درس
بهزادی در این بخش از گفتگو یک خاطره بامزه از کلاس درس خود تعریف کرد. او از سوتی یک دانشآموز دوازدهمی در حل مسئله فیزیک گفت که موجب خنده او شده بود.
دانشآموز اشتباهی در حل یک مسئله داشت و خانم بهزادی بهطور ناخودآگاه خندید. اما به سرعت متوجه شد که این عملش ممکن است به دانشآموز احساس تحقیر بدهد و در نتیجه از او خواست که دیگر این کار را نکند. خانم بهزادی این خاطره را بهعنوان یک درس مهم در زمینه ایجاد فضای گرم و صمیمی در کلاس و احترام به دانشآموزان خود بیان کرد.
ویژگیهای معلم موفق و ضرورت عشق به معلمی
در بخش دیگری از گفتگو، خانم بهزادی به ویژگیهای یک معلم موفق پرداخت. به گفته او، معلم خوب باید ترکیبی از مهارتهای علمی و هنری باشد. در عین حال، معلم باید به دانشآموزان احترام بگذارد و محیطی امن و سالم برای یادگیری فراهم کند. خانم بهزادی تاکید کرد که معلمی تنها یک شغل نیست بلکه یک هنر است که نیاز به مهارتهای متنوعی از جمله فن بیان، صبر و همچنین تخصص علمی دارد. او اضافه کرد که معلم باید برای هر دانشآموز بهطور فردی وقت بگذارد و او را در فرآیند یادگیری شریک کند.
فضای کلاس و نحوه برخورد با دانشآموزان
بهزادی در ادامه به نحوه برخورد خود با دانشآموزان نسل جدید اشاره کرد. او تاکید کرد که با این دانشآموزان باید بهطور دوستانه، صمیمی و صادقانه برخورد کرد، چرا که نسل جدید به هیچ عنوان فریب نمیخورد و بهخوبی درک میکند که معلم کیست و به چه صورت با او برخورد میشود. خانم بهزادی تلاش میکند که در کلاس خود فضایی ایجاد کند که دانشآموزان احساس راحتی کنند و نظرات خود را بدون ترس از قضاوت بیان کنند.
نقش زنان در معلمی و ارتباط آن با روحیه مادرانه
بهزادی در پایان به یکی دیگر از جنبههای معلمی اشاره کرد که مرتبط با روحیه زنان است. او توضیح داد که برای زنان، معلمی به نوعی نقش مادری را دارد و این برای بسیاری از معلمان خانم ویژگی ویژهای است. به گفته خانم بهزادی، حس مادری و مراقبت از دانشآموزان، از جمله ویژگیهایی است که در معلمهای زن بیشتر دیده میشود.
ترکیب علم و عشق در معلمی
در نهایت، بهزادی تاکید کرد که معلم خوب باید هم به علم و هم به عشق به تدریس و تربیت توجه داشته باشد. او معلمی را یک هنر ترکیبی دانست که نیازمند تخصص علمی و مهارتهای ارتباطی است. همچنین، به گفته خانم بهزادی، معلمها باید دانشآموزان را در فرآیند یادگیری مشارکت دهند و محیطی امن و بدون قضاوت برای آنها ایجاد کنند.











