ایران جنگ را شروع نکرد
کتاب «ایران در جنگ» نوشته مازیار بهروز به شکل‌گیری حکومت قاجار و روی کار آمدن آقا‌محمد‌خان می‌پردازد؛ شاهی که توانست بعد از حکومت صفویه انسجام و وحدت سرزمین‌های محروسه ایران را بازیابد. شاید از همین‌‌رو بود که وارثان تاج و تخت او، فتحعلی شاه قاجار و فرزندش عباسمیرزا، تمام تلاش خود را کردند تا در دو جنگ مهم با روس‌ها از مرزهای کشور دفاع کنند. در جنگ اول با اینکه عباسمیرزا ضربات سنگینی به فرماندهان روس وارد کرد، دست آخر ناگزیر بخش‌های نه‌چندان استراتژیک ایران را واگذار روس‌ها کردند.
کتاب «ایران در جنگ» نوشته مازیار بهروز به شکل‌گیری حکومت قاجار و روی کار آمدن آقا‌محمد‌خان می‌پردازد؛ شاهی که توانست بعد از حکومت صفویه انسجام و وحدت سرزمین‌های محروسه ایران را بازیابد. شاید از همین‌‌رو بود که وارثان تاج و تخت او، فتحعلی شاه قاجار و فرزندش عباسمیرزا، تمام تلاش خود را کردند تا در دو جنگ مهم با روس‌ها از مرزهای کشور دفاع کنند. در جنگ اول با اینکه عباسمیرزا ضربات سنگینی به فرماندهان روس وارد کرد، دست آخر ناگزیر بخش‌های نه‌چندان استراتژیک ایران را واگذار روس‌ها کردند. بعد از جنگ اول، عباسمیرزا به کمبود ابزارآلات جنگی و شیوه نوین جنگیدن پی برد و درصدد برآمد تا به کمک پناهندگان نظامی روس و قائم‌مقام اول، میرزا عیسی، راهی تازه برگزیند. تمام کوشش‌های آنان به نتایج دلخواه نرسید و با همه اختلاف‌نظرها درباره ادامه جنگ، ایران بعد از تجاوز روس‌ها به گوکچه، به ناچار وارد جنگ شد؛ جنگی که ثمری جز شکست نداشت. با گذشت قرن‌ها، جنگ‌های ایران و روس همچنان محل مناقشه مورخان و سیاست‌مداران ایرانی است. برخی عباسمیرزا و روحانیون را مقصر ادامه جنگ می‌دانند و برخی دولت انگلیس را. اما آنچه مازیار بهروز بر آن تأکید می‌کند، باور به این نکته بدیع است که روس‌ها آغازگر جنگ بوده‌اند و هدف آنها چیزی جز عقب‌راندن ایران به پشت رود ارس نبوده و روس‌ها به غیر از شکست ایران در جنگ، حاضر به ترک این مخاصمه نبوده‌اند. درباره این کتاب و بحث‌های بدیع و متفاوت آن با مازیار بهروز گفت‌وگویی انجام داده‌ایم.
اخبار مرتبط
شبکه شرق