باشگاه خبرنگاران جوان۶۵۰ شهر کشور در خطر سیلاب/ مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز، راه برون‌رفت از بحران آب
باشگاه خبرنگاران جوان _ حسن وحید روز سه‌شنبه در نهمین همایش ملی مرتعداری ایران در دانشگاه ملایر اظهار کرد: مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز، راهکار اصلی برون‌رفت از بحران آب در کشور است.
وی با اشاره به توجه ویژه به این موضوع در برنامه هفتم توسعه و تدوین لایحه‌ای خاص در دولت برای مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز، افزود: ایران دارای ۱۳۵ میلیون هکتار حوزه آبخیز است که عرصه‌های مرتعی، جنگلی، بیابانی و کشاورزی را در بر می‌گیرد.
معاون آبخیزداری، مراتع و امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور یکی از مشکلات اساسی کشور را موضوع آب عنوان کرد و ادامه داد: علاوه بر بحث‌های مربوط به خشکسالی و تغییر اقلیم، دلیل اصلی این بحران، «عدم توجه ویژه به منابع طبیعی» است.
وحید با تاکید بر اینکه آب از سطح عرصه‌های منابع طبیعی استحصال می‌شود و اگر نتوانیم آن را به درستی به سفره‌های آب زیرزمینی تزریق کنیم، با بحران مواجه خواهیم شد، تصریح کرد: بهره‌برداری بیش از حد و غیراصولی از عرصه‌های منابع طبیعی در بخش‌های مختلف دولتی، خصوصی، کشاورزی و صنعتی، منجر به «تخریب سرزمین» شده است.
تبدیل فرصت به تهدید؛ سیلاب‌های مخرب به جای آب سالم
وی با هشدار درباره عواقب این تخریب، گفت: حدود ۷۵ درصد از بارش کشور تبخیر می‌شود و این پدیده طبیعی است، اما عاملی که می‌تواند تبخیر را کاهش دهد، پوشش گیاهی است و با کنترل تبخیر، حجم آب در دسترس افزایش می‌یابد.
معاون آبخیزداری، مراتع و امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور متوسط حجم بارش کشور را ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد متر مکعب در سال دانست و ادامه داد: سهم ما تنها ۲۵ درصد آن است و ۷۵ درصد آن تبخیر می‌شود.
وحید مدیریت آب با سازه (سازه‌های مهندسی) را کافی ندانست و اظهار کرد: اصل موضوع، پوشش گیاهی است، به طوری‌که ۴۰ تا ۵۰ درصد آب کشور از زاگرس تامین می‌شود و اگر جنگل‌های زاگرس نباشند، آبی هم در کار نخواهد بود، بنابراین توجه دولت‌ها به منابع طبیعی امری حیاتی است.
برنامه هفتم توسعه؛ نقطه عطف احیای منابع طبیعی
وی با بیان اینکه این توجه در برنامه هفتم توسعه دولت محقق شده است، افزود: بهترین و بیشترین احکام مربوط به منابع طبیعی در این برنامه گنجانده شده که از جمله می‌توان به احیای ۲۰ میلیون هکتار مرتع، آبخیزداری ۲۰ میلیون هکتار، افزایش ۲۰ درصدی ضریب حفاظت و کاهش ۲۰ درصدی کانون‌های بحران فرسایش بادی اشاره کرد.
معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی کشور بر نقش مشارکت مردم در بخش مراتع تاکید کرد و گفت: برنامه‌های توسعه‌ای باید در قالب «حوزه‌های آبخیز» تدوین شوند تا بیشترین تاثیر را بر حل بحران‌ها داشته باشند و واحد اجرایی در این حوزه، حافظ سامانه عرفی است.
وحید از ارسال لایحه‌ای با عنوان «آبخیزداری و آبخوانداری» به دولت خبر داد و توضیح داد: این لایحه تنها به اجرای پروژه‌های آبخیزداری نمی‌پردازد، بلکه تاکید آن بر «مدیریت جامع حوزه آبخیز» است و این لایحه در دولت قبل پیشرفت‌هایی داشت، اما متوقف شد و هم اکنون در دستور کار کمیسیون زیربنایی دولت قرار گرفته است.
وی با ابراز امیدواری از تصویب این لایحه، بیان کرد: این لایحه با مشارکت دانشگاهیان، اساتید، بخش اجرا و تمام وزارتخانه‌های مرتبط تدوین شده و در صورت تصویب نهایی و ارسال به مجلس، می‌تواند بخش عمده‌ای از مشکلات موجود را حل کند.
گذار از حکمرانی آب به حکمرانی سرزمین
معاون آبخیزداری، مراتع و امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور تاکید کرد: در مدیریت حوزه آبخیز، نباید تنها به حکمرانی آب (مدیریت منابع و مصارف آب) پرداخت، بلکه مساله اصلی، حکمرانی سرزمین و مدیریت جامع حوزه آبخیز است.
وحید با بیان اینکه ما در گذشته تنها به محصول آب توجه، اما عرصه و پهنه را فراموش کردیم، ادامه داد: اگر برنامه‌ریزی فقط بر مبنای آب باشد، تحقق آن بسیار سخت است، اما اگر مبنا «حوزه آبخیز» و برنامه‌ریزی جامع باشد، به طور قطع آب سالم، نتیجه حوزه آبخیز سالم خواهد بود و این امر تنها با مشارکت همگانی محقق می‌شود.
منبع ایرنا
