خبرگزاری مهرکوروش زارعی: تئاتر بچه‌های مسجد جریان تربیت «انسانِ مؤمنِ هنرمند» است
به گزارش خبرنگار مهر ، جریان تئاتر مردمی بچه‌های مسجد یکی از قدیمی‌ترین و ریشه‌دارترین حرکت‌های مردمی در عرصه هنرهای نمایشی پس از انقلاب است؛ جریانی که از دهه هفتاد خورشیدی در قم شکل گرفت و امروز با نگاهی تازه و آینده‌نگر، به گستره‌ای ملی با بیش از ۱۲۰۰ گروه نمایشی در سراسر کشور تبدیل شده است. به مناسبت برگزاری اختتامیه رویداد استعدادیابی بچه‌های مسجد در مشهد کوروش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری در گفتگویی درباره چشم‌اندازها، دغدغه‌ها و آینده این حرکت فرهنگی و هنری گفت.
زارعی درباره شکل گیری ایده این جریان و مسیری را که طی کرده تا به وضعیت امروز برسد، توضیح داد: جریان تئاتر بچه‌های مسجد در دهه هفتاد از قم آغاز شد. دوستانی چون سیدحسین پارسایی و محمدرضا آزاد از پایه‌گذاران آن بودند و آن زمان اتفاقات مبارکی در حوزه تئاتر مذهبی و آئینی رقم خورد. متأسفانه بعدها، با تغییر مدیریت در حوزه هنری، این حرکت تا سال‌ها متوقف شد. در آن دوران، بسیاری از بچه‌های همان جریان بعدها بازیگر، کارگردان یا مدیر فرهنگی شدند از جمله آقایان سینا دلشادی و خداکرم خداکرمی. در سال ۱۳۹۵ که مسئولیت مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری را پذیرفتم، تلاش کردم این حرکت را با رویکردی تازه و ساختاری نو احیا کنم. ما برای این جریان یک چشم‌انداز ۹ ساله تعریف کردیم و امروز در سال ششم آن هستیم. خوشبختانه نتایج فراتر از پیش‌بینی‌ها بوده و اکنون بیش از ۱۲۰۰ گروه نمایشی در مساجد شهرها و روستاهای کشور فعال هستند.
وی درباره هدف اصلی برگزاری رویداد استعدادیابی بچه‌های مسجد بیان کرد: ما در کشور در زمینه کشف استعداد مشکلی نداریم، استعداد فراوان است؛ مشکل در هدایت و نگه‌داشتن استعدادهاست. این برنامه‌ها قرار است بچه‌هایی را که در مساجد کار تئاتر می‌کنند، آموزش دهد، حمایت کند و مسیر رشدشان را هموار کند تا در آینده، بازیگران، نویسندگان و کارگردانان مؤمن و متعهد از دل همین جریان بیرون بیایند. تاکنون میلیاردها تومان برای آموزش، تولید و برگزاری جشنواره‌ها هزینه کرده‌ایم اما مهم‌تر از همه، تربیت نیروی انسانی است. این کار زودبازده نیست، صبر و استمرار می‌خواهد؛ ما امروز بذر می‌کاریم تا چند سال دیگر شاهد میوه‌اش در سینما، تئاتر و تلویزیون کشور باشیم.
این هنرمند تئاتر درباره «تربیت نیروی انسانی» در حوزه هنر یادآور شد: اگر می‌خواهیم هنر انقلاب بماند، باید آدم‌هایش را بسازیم. حوزه هنری در طول تاریخش نیروهای مؤمن و توانمندی تربیت کرده اما گاهی در نگهداری آنها کوتاهی کرده است. هنرمندانی را پرورش می‌دهد، اما آنها را در مسیر خودش حفظ نمی‌کند. من صریح می‌گویم که ما باید نیرو بسازیم با تفکر، مانیفست و جهان‌بینی انقلاب اسلامی. اگر هنرمندی پرورش دادیم اما بعدها مقابل همان آرمان‌ها ایستاد، یعنی در تربیتمان نقص داشته‌ایم. باید بچه‌هایی را تربیت کنیم که در میدان هنر، بر باورهای خود بایستند نه آنکه برای شهرت یا نقش، ایمان و تعهدشان را معامله کنند.
وی با اشاره به اینکه تئاتر بچه‌های مسجد با سایر جریان‌های تئاتری کشور تفاوت ماهوی دارد، گفت: تئاتر بچه‌های مسجد تنها جریان تئاتری انقلابی و دینی کشور است. در جاهای دیگر هم تئاتر مقاومت یا آئینی کار می‌شود، اما اینجا مبنا، مسجد است؛ جایی که پیامبر از آن تمدن اسلامی را بنا کرد. این تئاتر از متن ایمان و مردم برمی‌خیزد، نه از نهادهای رسمی یا روشنفکری. بچه‌ای که در فضای مسجد رشد می‌کند، ریشه‌اش محکم است. مثل درختی است که با هیچ بادی از جا کنده نمی‌شود. هنرمندی که از مسجد آمده، پای کارش می‌ایستد چون کار را عبادت می‌بیند. برخلاف برخی که برای دیده شدن، از باورشان کوتاه می‌آیند، هنرمند مسجدی به آرمان خود وفادار می‌ماند.
زارعی در پاسخ به اینکه چرا جریان مسجدی در سال‌های گذشته در حوزه فرهنگ کم‌رنگ شده است، تصریح کرد: چون ما بعد از انقلاب دیگر آدم‌سازی نکردیم. اوایل انقلاب بزرگانی مثل استاد اوستا، آقای پلنگی و دیگران از دل مساجد نیرو تربیت کردند. اما بعدها به جای تربیت، دنبال تولید کار رفتیم. نیرو نساختیم. نتیجه‌اش این شد که میدان فرهنگی خالی ماند و کسانی دیگر آمدند و جهت‌گیری را عوض کردند. ما باید برگردیم به همان اصل تربیت انسان مؤمنِ هنرمند؛ هنرمندی که از مسجد برخاسته و دغدغه دین و مردم دارد. اگر حوزه هنری در این مسیر بماند، آینده هنر انقلاب تضمین شده است.
این کارگردان و بازیگر تئاتر درباره چشم‌اندازی که برای آینده جریان تئاتر بچه‌های مسجد می بیند، توضیح داد: همان‌طور که گفتم، ما در سال ششم یک برنامه ۹ ساله هستیم. چشم‌انداز ما تربیت نسلی از هنرمندان است که در آینده مدیران فرهنگی، بازیگران و کارگردانان شاخص کشور باشند. این جریان، سرمایه‌گذاری بر آینده است. من ایمان دارم روزی خواهد رسید که بسیاری از چهره‌های برجسته سینما و تئاتر ایران از میان همین بچه‌های مسجد برخیزند. این‌ها سرمایه‌های فرهنگی کشورند، نه فقط گروه‌های نمایشی کوچک. به نظر من حوزه هنری ظرفیت بسیار بالایی برای حضور در عرصه بین‌الملل دارد. ما می‌توانیم در کشورهای مسلمان و حتی در حوزه خلیج فارس تولیدات فرهنگی خود را مانند فیلم، نمایش، شعر و ادبیات عرضه کنیم.
مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری ابراز کرد: اگر فرمایش رهبر معظم انقلاب درباره «تمدن نوین اسلامی» را جدی بگیریم، یکی از راه‌های تحقق آن همین صدور هنر و فرهنگ انقلاب است. تئاتر مسجدی می‌تواند زبان مشترک ما با امت اسلامی باشد. من امیدوارم مدیران فرهنگی کشور نگاه هدفمندتر و برنامه‌مندتری به این بخش داشته باشند.
زارعی در پایان درباره فلسفه تئاتر بچه‌های مسجد عنوان کرد: این جریان، مدرسه تربیت هنرمند مؤمن است. هنرمندی که در هوای مسجد نفس کشیده، با مسجد بزرگ شده و ایمانش در مسجد شکل گرفته است، هیچ‌وقت از مسیر حق جدا نمی‌شود. این تئاتر، تئاتر ایمان است؛ تئاتر مردم برای مردم. اگر از این ریشه مراقبت کنیم، هنر انقلاب هیچ‌گاه پژمرده نخواهد شد.
