بهترین فیلمهای جنبش سینمایی داگما ۹۵ | واقعگرایی خالص در قاب دوربین
جنبش داگما ۹۵ (Dogme 95) در دههی نود میلادی، واکنشی بود علیه تصنع و تجمل سینمای مدرن؛ حرکتی که دو کارگردان دانمارکی یعنی لارس فون ترییر و توماس وینتربرگ آغاز کردند تا سینما را به سادهترین و صادقترین شکل ممکن بازگردانند: بدون نورپردازی مصنوعی، بدون موسیقیِ اضافه، بدون جلوههای ویژه. در این مقاله، به سراغ پنج اثر شاخص این مکتب رفتهایم؛ فیلمهایی که معنای «واقعگراییِ سینمایی» را دوباره تعریف کردند. در سایت موویمگ میخواییم بپردازیم به این موضوع و معرفی کنیم بهترین فیلمهای سبک داگما ۹۵ .
 
 
۱. جشن (Festen – 1998)
فیلم جشن ساختهی توماس وینتربرگ را میتوان نخستین و درخشانترین نمونهی موفق داگما دانست. داستان در یک مهمانی خانوادگی جریان دارد که گذشتهای تاریک و پنهان از درون خانواده سر برمیآورد. تصویرهای لرزان، نور طبیعی و صدابرداری زنده همه جزئی از «قَسَمنامهی داگما» هستند. Festen با جسارت به سراغ موضوعی تلخ و اخلاقی میرود و با ریتمی بیوقفه، مرز میان مستند و درام را محو میکند.
 
 
۲. ایدیوتها (Idioterne – 1998)
دومین فیلم لارس فون ترییر در چارچوب داگما، اثری بحثبرانگیز و آشوبناک است. گروهی از جوانان تصمیم میگیرند در جامعهی متمدن وانمود کنند که دچار عقبماندگی ذهنیاند تا تابوهای اجتماعی را به چالش بکشند. تصویربرداری خام و بازیهای بدون فیلتر باعث شد Idioterne به یکی از جنجالیترین فیلمهای تاریخ تبدیل شود. فون ترییر با این فیلم مرز هنری و اخلاقی را زیر سؤال برد و نشان داد داگما تنها یک سبک نیست، یک موضع فلسفی است.
 
 
۳. موهای کوتاه چشمگیر (Mifune’s Last Song – 1999)
از ساختههای سورِن کراگ-یاکوبسن ، یکی از اعضای بنیانگذار داگما. فیلم داستان مردی طبقهمتوسط را روایت میکند که پس از مرگ پدرش مجبور به بازگشت به حومهی روستا و مراقبت از برادر معلولش میشود. Mifune’s Last Song تلفیقی است از واقعگرایی خالص و احساسات انسانی گرم، و نمونهای بینظیر از کار با نور طبیعی و دیالوگهای بداهه.
 
 
۴. جولی وینسنت (Julien Donkey-Boy – 1999)
اولین فیلم آمریکایی تائیدشده توسط داگما، ساختهی هارمونی کورین ، نویسندهی فیلم جنجالی Kids . این اثر با الهام از ساختار ذهنی یک خانوادهی نابسامان، روایتی آشفته اما دردناک از بیماری روانی ارائه میدهد. استفاده از دوربین دستی، نور طبیعی خیابان و فقدان هرگونه موسیقی افزودنی، Julien Donkey-Boy را به تابلویی تلخ و شاعرانه از آشفتگی انسانی تبدیل کرده است.
 
 
۵.آخرین رقاص در زمین (The King Is Alive – 2000)
درایور آفریقایی وسط صحرا با مسافران گرفتار در یک اتوبوس ازکارافتاده میماند، و همین جمع تصمیم میگیرد نمایش «شاه لیر» شکسپیر را تمرین کند تا از جنونِ انتظار بکاهند. The King Is Alive ساختهی کریستوفر بوئه ادامهای ادبی بر داگما است — ترکیب تئاتر و سینما، با نگاهی فلسفی به بقای انسان و پوچی مدرن. نور خورشید بیرحمانه است و واقعیت، تنها وسیلهی روایت.
جمعبندی: فرم، در خدمت حقیقت
جنبش داگما ۹۵ بیش از یک سبکِ تصویربرداری است؛ بیانیهای علیه تصنع و دروغ در سینما. فیلمسازانش میخواستند دوربین را از استودیو بیرون بکشند و به قلب واقعیت بازگردانند. بسیاری از آثارشان حتی پس از گذشت ۳۰ سال، در کلاسهای فیلمسازی بهعنوان نمونهی ناب صداقت بصری تدریس میشوند.
نوشته بهترین فیلمهای جنبش سینمایی داگما ۹۵ | واقعگرایی خالص در قاب دوربین اولین بار در مووی مگ . پدیدار شد.










