• ترند خبری :
شنبه ۱۰ آبان ۱۴۰۴ | SAT 1 Nov 2025
رساینه
  • تاریخ انتشار:1404-08-1001:29:21
  • دسته‌بندی:سایر
  • خبرگزاری:خبرگزاری دانشجو

خصوصی‌سازی با طعم زیان/ وقتی «کروز» پشت فرمان ایران‌خودرو نشست!


به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو؛ ایران‌خودرو از زمستان گذشته با شعار پایان دوران دولتی‌ها به دست گروه کروز سپرده شد. اما حالا بعد از نیم‌سال، آنچه در صورت‌های مالی این خودروساز دیده می‌شود نه تحول، بلکه ادامه همان مسیر زیان است؛ با این تفاوت که فرمان ماشین به‌جای دولت، دست بخش خصوصی است؛ البته خصوصی از نوع خاص!

در حالی‌که شورای رقابت مجوز افزایش ۱۵ درصدی قیمت خودرو را صادر کرده بود، ایران‌خودرو در خردادماه ۲۵ درصد گرانی را اعمال کرد.  گرانیِ بدون مجوزی که نه به جیب مردم رحم کرد و نه به تراز مالی شرکت. چون طبق نامه رسمی به بورس، ایران‌خودرو با وجود همین افزایش، باز هم حدود ۲ همت زیان عملیاتی را تجربه کرده است؛  به زبان ساده‌تر، هم گران‌تر فروختند و هم ضرر کردند!

اگر قرار بود فقط ۱۵ درصد قانونی را اجرا کنند، زیان امروز احتمالاً به ۵ یا ۶ همت می‌رسید. یعنی از جیب مردم هزینه گرفتند، ولی نتیجه‌اش صفر بود.

مدیران تازه‌وارد، اما دستاورد کهنه!

مدیرعامل و هیأت‌مدیره فعلی فقط شش ماه است سکان ایران‌خودرو را در دست دارند. در چنین مدتی نه می‌شود محصول جدید ساخت، نه تحول واقعی رقم زد. به قول یکی از کارشناسان صنعت خودرو فعلاً هرچه هست از نانِ مدیریت‌های قبلی است و از تحول جدید فقط تابلو و مصاحبه مانده!

در همین مدت، سایپا که ساختار مشابه، اما دولتی دارد، به نوعی ۹ محصول جدید معرفی کرده؛ از دو وانت زامیاد و وانت پراید ارتقایافته گرفته تا چانگان ۴۲۱p و ۴۴۱p، آریا هیبرید،  C ۳ XR، هانتر پلاس و پارس نوا.

اما ایران‌خودرو در مقابل، سبد محصول جدیدش همچنان خالی است.

به‌عبارتی، یکی کار می‌کند و دیگری شعار می‌دهد!

توجیه یا اعتراف؟

ایران‌خودرو در نامه‌ای به سازمان بورس، زیان خود را تأیید کرده و آن را ناشی از «عدم افزایش قیمت کافی»، «تعهدات معوق» و «کاهش زیان شناسایی‌شده» دانسته است.

اما این توضیحات بیشتر شبیه «بهانه‌تراشی مدیریتی» است تا تحلیل اقتصادی. چون وقتی با ۲۵ درصد گرانی هنوز زیان می‌دهی، مشکل جای دیگری است، نه در نرخ فروش!

خصوصی‌سازی صوری؛ از دولت به شبه‌دولت

هدف از واگذاری مدیریت ایران‌خودرو به بخش خصوصی، کاهش زیان و افزایش بهره‌وری بود، اما فعلاً نه از سود خبری هست، نه از محصول جدید.

بسیاری از کارشناسان معتقدند این واگذاری بیشتر شبیه انتقال قدرت از یک نهاد دولتی به یک نهاد شبه‌دولتی است تا خصوصی‌سازی واقعی.

به قول یکی از فعالان صنعت خودرو:

«ایران‌خودرو فقط پلاک مدیریتش عوض شده؛ ماشین هنوز همون ماشین قبلیه، با همون ایرادات، فقط راننده عوض شده!»

خصوصی‌سازی زمانی معنا دارد که خروجی آن در جیب مردم و تولید ملی حس شود، نه در ترازنامه‌های قرمز و افزایش قیمت‌های بی‌ضابطه.

ایران‌خودرو امروز نه خصوصی شده و نه متحول؛ فقط «تابلو» عوض کرده و «بهانه» زیاد کرده است.