ترامپ میخ آخر را بر تابوت نظم لیبرال زد / هانتینگتون بهتر تشخیص داد یا فوکویاما؟ / ایده «برخورد تمدن‌ها» زودرس اما نه اشتباه

چشم‌انداز هانتینگتون از نظم جدید به مراتب تیره‌تر از فوکویاما بود، اگرچه هر دو دیدگاهی دوپهلو و دوگانه بودند. فوکویاما مقاله خود را با این استدلال مشهور به پایان رساند که بهای صلح دائمی، کسالت بوروکراتیک خواهد بود، که در آن «جسارت، شجاعت، تخیل و آرمان‌گرایی» مبارزه ایدئولوژیک، جای خود را به صرف «محاسبات اقتصادی، حل بی‌پایان مسائل فنی، نگرانی‌های زیست‌محیطی و ارضای خواسته‌های پیچیده مصرف‌کننده» خواهد داد. از نظر فوکویاما، «قرن‌های ملال» آتی، یک بحران وجودی برای افرادی ایجاد خواهد کرد که در جهانی عاری از فرصت برای شکوه سیاسی، به دنبال به رسمیت شناخته شدن اجتماعی هستند.