عصر خبررانندگان تاکسی‌های اینترنتی در آستانه برخورداری از بیمه تامين اجتماعی
پس از ماه‌ها پیگیری نمایندگان مجلس، سازمان تأمین اجتماعی و اصناف، کلیات طرح بیمه اجتماعی رانندگان پلتفرم‌های اینترنتی به تصویب رسید؛ اقدامی که در صورت نهایی شدن، امنیت شغلی و آینده معیشتی هزاران راننده تاکسی آنلاین را تضمین خواهد کرد و نقطه عطفی در ساماندهی این بخش از حمل‌ونقل شهری به شمار می‌رود.
گروه جامعه ایرنا – کارشناسان رانندگی را از مشاغل پر ریسک در جهان عنوان می‌کنند که هر روز با خطر تصادف، حادثه و تبعات آن روبرو هستند و بیمه و تأمین آتیه برای این گروه از شاغلان که در کشور حدود ۱.۵ میلیون نفر تخمین زده شده؛ ضروری به شمار می‌آید.
در همین راستا، کلیات طرح بیمه اجتماعی رانندگان پلتفرم‌ها در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و قراراست این طرح هفته جاری در صحن علنی مجلس مطرح شود؛ موضوعی که نمایندگان مجلس، مسئولان سازمان تأمین اجتماعی و نمایندگان اصناف چندین ماه است آن را پیگیری کرده‌اند و رانندگان منتظر هستند نتیجه آن را در زندگی و حرفه خود ببینند.
مطابق اصل ۲۹ قانون اساسی، برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، پیری، ازکارافتادگی، بی‌سرپرستی، در راه‌ماندگی، حوادث و سوانح، نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت‌های پزشکی به صورت بیمه و غیره، حقی است همگانی. دولت موظف است طبق قوانین و از محل درآمدهای عمومی و مشارکت مردم، خدمات و حمایت‌های مالی فوق را برای تک‌تک افراد کشور تأمین کند.
رانندگان اینترنتی در قبال دریافت مزد برای شرکت‌ها کار می‌کنند و شرکت‌ها سهم خود را کسر می‌کنند و حق‌الزحمه رانندگان را پرداخت می‌کنند. رابطه مزدبگیری میان راننده و شرکت‌های پلتفرمی وجود دارد و رانندگان طبق قوانین کار و تأمین اجتماعی برای این افراد کار می‌کنند و دستمزد می‌گیرند و زمانی که این ارتباط وجود دارد بیمه از ملزومات این قرارداد کاری است اما این گروه از شاغلان تاکنون از بیمه محروم مانده‌اند.
تصویب کلیات طرح بیمه اجتماعی رانندگان در مجلس
بعد از تصویب کلیات طرح بیمه اجتماعی رانندگان در مجلس شورای اسلامی، این طرح در هفته پیش رو در صحن علنی مجلس مطرح می‌شود. سازمان تأمین اجتماعی، معتقد است که با تصویب این طرح در مجلس، همه رانندگان بیمه می‌شوند و منابع بیمه رانندگان صرفاً برای رانندگان هزینه خواهد شد و نرخ حق بیمه رانندگان ۱۳.۵ درصد خواهد بود.
پیش از این، ابراهیم جواهری معاون حقوقی و مجلس سازمان تأمین اجتماعی درباره بیمه رانندگان اینترنتی گفته بود: در این طرح سازمان تأمین اجتماعی مکلف شده ضمن ایجاد حساب جداگانه به تفکیک بخش‌های مختلف حمل و نقل، همه وجوه حاصل از درآمدهای تحقق یافته را صرفاً بابت حق بیمه رانندگان مشمول بخش‌های مختلف در این قانون لحاظ کند و گزارش این حساب هر سه ماه یک بار به کمیسیون‌های اجتماعی و عمران مجلس ارائه می‌شود و برای تخطی از این مقرره و عدم رعایت آن، جرم‌انگاری شده است که در واقع به این معناست که هزینه کردن حتی «یک ریال» از درآمدهای حاصل از این طرح در محلی غیر از «حق بیمه رانندگان» امکان‌پذیر نخواهد بود.
حق بیمه پرداختی راننده کمتر می‌شود
جواهری با بیان اینکه براساس برخی از مواد قانون برنامه هفتم پیشرفت، در سال‌های آتی حق بیمه سهم دولت در مشاغل دارای معافیت بیمه‌ای (از جمله رانندگان) کاهشخواهد یافت، افزود: چنانچه منابع پایداری برای جبران حق بیمه سهم دولت تأمین نشود، چاره‌ای جز پرداخت کامل حق بیمه توسط خود راننده نیست و این طرح با لحاظ بار روانی جامعه و پس از برگزاری نشست‌های متعدد با کارشناسان، پلتفرم ها، موسسات و تشکل های صنفی با حداقل تغییر در مبلغ کرایه و یا صورت وضعیت مسافر، منابع پایداری را برای ۵۰ درصد از حق بیمه ایجاد کرده است.
وی اظهار کرد: اگر پلفترم‌ها با توجه به گردش مالی بالایی که دارند، داوطلبانه سهم کارفرمایی را بر عهده می گرفتند، نیاز به تامین منابع از محل های دیگر نیست.
همه رانندگان مشمول بیمه نمی‌شدند/ تصمیم مجلس
نکته حائز اهمیت این است که به دلیل محدودیت منابع، همه رانندگان مشمول بیمه نمی‌شدند و کامیون‌داران و رانندگان نسبت به این مسئله معترض بودند؛ از اینرو مجلس تصمیم گرفت تا طرحی ارائه دهد که همه رانندگانی حمل بار و کالا و مسافر درون شهری و چه برون شهری به شرطی که صورت وضعیت کالا یا مسافر به صورت سنتی یا الکترونیک داشته باشند، تحت پوشش کامل قانون تأمین اجتماعی قرار گیرند. کلیات این طرح روز ۸ مهرماه سالجاری در صحن علنی مجلس رأی‌گیری و تصویب شد و در روزهای آینده در صحن علنی مجلس مطرح خواهد شد.
آخرین وضعیت طرح بیمه رانندگان در مجلس
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در تشریح جزییات و مزایای طرح بیمه رانندگان، به خبرنگار گروه جامعه ایرنا گفت: تامین اجتماعی در صورت تصویب این طرح، رانندگان را بیمه می‌کند.
احمد بیگدلی یکی از نیازهای اصلی جامعه را داشتن بیمه‌های اجتماعی و استفاده از خدمات بازنشستگی، درمانی، ازکارافتادگی و دیگر خدمات این صندوق‌ها دانست و افزود: رانندگی از جمله مشاغل پر زحمت و دارای مخاطره است؛ به این واسطه شاغلان این حوزه با عنوان راننده باید دارای مرجعی حمایتی در قالب بیمه اجتماعی باشند.
کاهش تدریجی سهم دولت از پرداختی بیمه‌های اجتماعی در برنامه هفتم
وی اضافه کرد: براساس برنامه هفتم پیشرفت، یکی از دلایل ناترازی صندوق‌های بیمه‌ای معافیت‌های بیمه‌ای است که قبلاً اجرایی و توسط دولت جبران می‌شد. در برنامه هفتم، کاهش تدریجی سهم دولت از پرداختی بیمه‌های اجتماعی دیده شده است.
این نماینده مجلس ادامه داد: با توجه به حساسیت موضوع بیمه رانندگان، کمیسیون مشترک بین کمیسیون‌های اجتماعی و عمران مجلس تشکیل جلسه داد تا بر اساس کلیات طرح بیمه رانندگان، پوشش بیمه اجتماعی همه رانندگان حمل و نقل بار و مسافر برقرار شود.
وی اظهار کرد: کلیات طرح یادشده در صحن علنی مجلس تصویب شد و در جلسات متعدد کمیسیون مشترک همه زوایای طرح مورد بررسی قرار گرفت تا در آینده با چالش مواجه نشویم.
بیگدلی تصریح کرد: طرح اشاره شده را در کمیسیون مشترک آماده ارسال به صحن کرده‌ایم؛ در چارچوب این طرح همه زوایای بیمه رانندگان حمل بار و مسافر درون و برون‌شهری درنظر گرفته شده و به این واسطه همه رانندگان تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند.
حق بیمه چگونه تامین خواهد شد؟
وی گفت: همه رانندگان درون و برون‌شهری حمل بار و مسافر که صورت‌حساب پرداخت می‌کنند، مشمول طرح بیمه رانندگان می‌شوند همچنین در قالب این طرح به جای رفتن به سمت بیمه اختیاری ۲۷ درصدی، ۱۳.۵ درصد حق‌بیمه توسط رانندگان پرداخت می‌شود و برای تأمین ۱۳.۵ درصد دیگر حق‌بیمه ۲.۵ درصد کرایه بارنامه و ۴ درصد از طریق مسافر تأمین می‌شود؛ به این واسطه منابع بیمه رانندگان تأمین می‌شود.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفت: بخشی از رانندگان سکوهای مجازی دارای شغل اول هستند و در کارگاه‌های دیگر بیمه‌پردازی برای آنان صورت می‌گیرد و به دلیل تقویت معیشت، رانندگی را انتخاب کرده‌اند؛ بنابراین این محل به عنوان کارگاه دوم این افراد درنظر گرفته می‌شود.
وی ادامه داد: طبق قانون تأمین اجتماعی این افراد، در دو کارگاه اشاره شده بیمه‌پردازی انجام داده و در زمان بازنشستگی مجموع پرداختی کارگاه‌ها مبنای حقوق بازنشستگی آنان محسوب می‌شود. این افراد در نهایت مستمری بیشتری دریافت می‌کنند.
حقوق مستمری بازنشستگان فعال در شغل رانندگی قطع نمی‌شود
به گفته بیگدلی، بخشی از بازنشستگان نیز در حوزه رانندگی فعالیت دارند؛ براساس طرح بیمه رانندگان، حقوق مستمری بازنشستگان فعال در شغل رانندگی قطع نمی‌شود و حق‌بیمه بابت کار جدید پرداخت نخواهند کرد.
این نماینده مجلس تأکید کرد: سازمان تأمین اجتماعی در این چارچوب موظف به ایجاد یک حساب متمرکز برای منابع بیمه رانندگان است و این حق‌بیمه‌ها در هیچ جای دیگری صرف نخواهد شد؛ این سازمان باید در بازه سه ماهه به کمیسیون‌های اجتماعی و عمران گزارش حساب و اقدامات مربوطه را ارائه دهد. در صورت مازاد بودن ۲.۵ درصد اشاره شده در این طرح، این میزان کاهش پیدا خواهد کرد.
وی تصریح کرد: نکته مهم این است که با پرداخت اولین ۱۳.۵ درصد حق‌بیمه توسط راننده، پوشش بیمه‌ای فرد توسط سازمان تأمین اجتماعی برقرار می‌شود و در بیمه شدن در انتظار تأمین و واریز ۱۳.۵ درصد از محل دیگر نخواهد بود. با تصویب طرح بیمه رانندگان در صحن علنی مجلس شورای اسلامی، این مورد تبدیل به قانون خواهد شد.
